Çocuklar Sosyal Medyadaki Tüm Haberleri Gerçek Sanıyor
Medya alanında yaygın olan "sahte haberler" ve "alternatif gerçekler" gibi terimlerle, çocuklarımıza süzülen haberlere gerçeğe dayanan haberlere nasıl emin olalım? Clickbait (haberlere tıklamanız için yazılmış yanıltıcı başlıklar), aşırı görüşler ve internet üzerinden saldırı yapan tamamen yanlış bilgi ile birçok okulda çocuklara gerçeğin ne olduğunu ve nasıl fark edemediklerini öğretiyorlar.
Beş Çocuktan Biri İnternette Okuduğu Her Şeyi Gerçek Sanıyor
Sahte haberleri duyduk, gördük ve muhtemelen onun için düşmüş durumdayız. Sahte haberler yeni bir olgu olmakla birlikte, dijital medyanın yükselişi son aylarda eşi benzeri görülmemiş bir ivme ve şöhret kazanmıştır. Bugün büyümekte olan gençler dijital teknoloji ile çevrilidir. İster cep telefonlarında bir uygulama kullanıyor olsun, ister tablet üzerinde bir kitap okuyor, ödevlerini bir bilgisayarda yapıyor olsunlar teknoloji hayatlarının her yerine gömülü. Bu, bugün çocuklardaki sahte haberlerle düzenli olarak karşılaşma ihtimalinin yüksek olduğu anlamına geliyor.
Ana Haber Kaynağı Dijital Medya
Her zamankinden daha fazla çocuk, ana haber kaynağı olarak dijital medyayı kullanıyor ve beş çocuktan bir çocuk, çevrimiçi ortamda okudukları her şeyin doğru olduğuna inanıyor. Yani gençleri, dijital dünyanın potansiyel tuzaklarında gezinmek ve sahte haberlere ihtiyaç duyan kritik okur yazarlık becerilerini donatmak için yeterince çaba sarf ediyor muyuz yapıyoruz? Bu dijital çağda, çevrimiçi olarak buldukları bilgilerin güvenilirliğini sorgulayamayan çocuklar, okula, işyerinde ve hayatta bulanıktır. Dahası, sahte haberler yüzünden demokrasi, yönetime güven ve gazeteciliğe güven için toplumsal tehditler daha da arttı.
Eleştirel Okuma Yazma Becerileri
Çocukların eleştirel okuma yazma becerilerini artırmanın anahtarı olduğuna inanıyoruz, ancak uygun eğitim, destek ve kaynaklar olmadan öğretmenlerin bunu yapamayacağını biliyoruz. Bu engellerin üstesinden gelmek için, öğretmenlerden sahte haberlerin sınıflarında bir sorunun olup olmadığı ve okuryazarlık becerilerinin öğretilmesi gerekliliği üzerinde durmaları gerekmektedir.
Sahte Haberi Nasıl Anlarız?
- Hikaye başka yerde rapor edildi mi?
- Radyo, televizyon ya da gazetelerde mi?
- Hikayeyi yayınlayan kuruluşu duydunuz mu?
- Hikayeyi bulduğunuz web sitesi orijinal görünüyor mu? (Başka bir orijinal web sitesine benzemek için tasarlanmış taklitçi bir web sitesi gibi görünmüyor olması gerekir)
- Sayfanın en üstündeki web sitesi adresi gerçek görünüyor mu? Web sitesinin sonu 'com.tr' veya 'com' gibi normal bir uzantı mı? 'com.co' gibi olağandışı bir uzantı mı?
- Fotoğraf veya video normal mi görünüyor?
- Hikaye inanılır mı?
- Bu soruların herhangi birinin cevabı 'hayır' ise, haberi yaymadan önce biraz daha kontrol etmek isteyebilirsiniz.
