STEM Eğitimi Nedir?
Son yıllarda okullarda verilmeye başlanan STEM eğitimi ile, aileler STEM nedir? sorusuna cevap aramaya başladı. Bu eğitimin nasıl verildiğine, faydalarının neler olduğuna ve STEM'in geleceğine dair fikir sahibi olabileceğiniz makalede merak ettiğiniz tüm soruların cevabını bulabileceksiniz.
STEM Nedir?
STEM, bilim (science), teknoloji (technology), mühendislik (engineering) ve matematik (mathematics) gibi alanları tek bir çatı altında toplayan ayrıca bu birleşme ile öğrenme ve gelişim süreçlerini destekleyen proje tabanlı bir eğitim metodudur. STEM, bu dört alandaki eğitimi bir araya getiren bir öğrenme yaklaşımını temsil eder. Bu terim ilk olarak 2011 yılında ABD Doğa Bilimleri Enstitüsü başkanı ve aynı zamanda yeni eğitim programlarının geliştirilmesinden sorumlu olan biyolog Judith A. Ramaley tarafından kullanılmıştır. Bu model ile öğrenciler fen bilimleri ve matematik derslerini ezbere dayalı değil; yaparak, yaşayarak ve keşfederek anlamaya çalışmaları desteklenir.
STEM eğitimi ile öğrenciler problem çözme, soru sorma, analiz etme, araştırma, eleştirel düşünme ve etkili iletişim kurabilme gibi temel becerilerini geliştirebilirler. Bu sistemde dersler klasik bir müfredata bağlı kalınarak değil, çok yönlü ve proje tabanlı ilerler. Öğrenciler işledikleri konuyla ilgili tüm detayları sorgular ve STEM'in dört bileşeni çerçevesinde disiplinlerarası öğrenmeye odaklanır. Gün içerisinde karşılaşılan problemlerin çözümü ve olaylara farklı bir bakış açısı getirme yetkinliğinin kazanılmasını sağlayan bu metodun tüm dünyada önemi kavranmış ve okul müfredatlarına dahil edilmiştir. STEM eğitimi matematik ve bilimi ayrı ayrı düşünmek yerine bütünleşik bir yapı içerisinde değerlendirir. Bu iki alanın bir arada düşünülmesi öğrencilerin edindikleri bilgileri gündelik hayatta kullanımlarını kolaylaştırırken aynı zamanda eğitim sürecini daha nitelikli kılmaktadır.
STEM eğitiminin son dönemlerde öneminin artmasın iki temel sebebi vardır. Bunlardan birincisi STEM alanında okuyacak veya çalışacak olan insan sayısını arttırmaktır. İkincisi ise bireylerin STEM alanında çalışmaları devam ettikçe bu alanda üretebilecekleri inovasyon ve teknoloji odaklı ürün ve hizmet sayılarını arttırmak. Buradaki önemli noktalardan biri de topluma ve insanlığa yaratıcı çözümler bulabilmektir. Bu sebeple STEM dünyada görmek istediğimiz yeniliği sağlayacak bir araç olarak görülmektedir.
STEM, bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarını içeren bir öğrenme yaklaşımını ifade eder. STEM eğitimi, bu dört alandaki becerileri geliştirmeyi ve öğrencilerin günlük yaşamlarında bu becerileri uygulamalarını teşvik eder. STEM eğitimi, şu temel bileşenlere dayanır:
1. Bilim (Science)
STEM eğitimi, öğrencilere doğa bilimlerine, biyolojiye, kimyaya ve fiziksel bilimlere ilgi duymaları ve bu alanlarda temel kavramları anlamaları için fırsat sunar. Bilimsel yöntem, gözlem yapma, deneyler düzenleme ve hipotezler geliştirme gibi becerileri içerir.
2. Teknoloji (Technology)
Teknoloji, STEM eğitiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Öğrencilere teknolojik araçları kullanma, kodlama yapma ve dijital dünyada etkili iletişim kurma becerilerini öğretir. Teknolojinin nasıl çalıştığını anlama ve onu kendi amaçları için kullanma yeteneği geliştirilir.
3. Mühendislik (Engineering)
Mühendislik, öğrencilerin problem çözme ve tasarım becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Öğrencilere verilen projelerde, kendi çözümlerini tasarlama, prototip oluşturma ve test etme fırsatı sunar. Mühendislik, yaratıcı düşünme ve işbirliği becerilerini teşvik eder.
4. Matematik (Mathematics)
Matematik, STEM eğitiminin temel bir bileşenidir. Öğrencilere matematiksel düşünme, sayısal beceriler ve problem çözme yetenekleri kazandırır. Matematik, diğer STEM alanlarının temelini oluşturur.
STEM Etkinlikleri ve Uygulamaları
Öğrencilerin gündelik hayatlarında merak duygularını üst seviyede tutmak ve çevresinde olup biteni araştırıp, sorgulamasını sağlamak adına STEM eğitimi küçük yaşlardan itibaren verilebilir. Etkinliklerin ve uygulamaların bu modeli daha kolay kavranabilecek hale getireceği ve sistemin daha verimli ve hızlı sonuçlar vereceği açıktır. Küçük yaşlardaki öğrencilere bu sistemi öğretmek adına STEM oyuncakları tercih edilebilir. Çocuklar bu oyuncaklarla hem yaratıcılıklarını geliştirebilirler hem de efektif yönlerine katkı sağlayarak fark yaratabilirler. Bu oyuncaklar ile çocuklar uçakların havada nasıl gidebildiklerini anlayabilir, güneş enerjisiyle çalışan aletler geliştirebilir, uzaktan kumandalı araba tasarlayabilirler.
Okullarda verilen STEM eğitimlerinde ise öğretmenlere büyük iş düşüyor. Öğrencilerin ilgi duyabileceği, farklı çözüm yolları bulabileceği problemleri ortaya çıkarma ve birlikte çalışmalarına ve düşüncelerini kanıtlamalarına izin verme görevi öğretmenlere düşmektedir. Dijitalleşen dünyada ortaya çıkan teknoloji tabanlı mesleklere duyulan ihtiyaç her geçen artmaktadır. Tam da bu noktada STEM eğitimi alan öğrenciler sayısal mesleklerde daha başarılı olmakta ve geleceğin ihtiyaç duyduğu teknolojileri üretme noktasında etkin rol oynayabilmektedirler.
Türkiye'de STEM Eğitimi
Dünya üzerinde STEM eğitimi ile ilgili yaşanan gelişmeler Türkiye'de de Milli Eğitim Bakanlığı, TÜBİTAK, özel okullar ve üniversiteler tarafından özenle takip edilmektedir. STEM eğitimi için en önemli noktalardan biri öğretmen eğitimidir. Öğretmen eğitiminde en dikkat edilmesi gereken husus ise öğrencinin pedagojik olarak bu konuda desteklenmesini sağlamaktır. Türkiye'de yapılan araştırmalar sonucunda STEM alanında bir yetkinlik sorunu değil, ilgi sorununun olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu anlamda okullar birer değişim alanları haline gelmektedir.
