Değerler Eğitimi

Değerler eğitimi nedir? sorusunun kısa cevabı; "hayata başkalarıyla uyum içerisinde devam edebilmek için gerekli olan bireysel davranışları şekillendirecek, çocukların kişiliğini, karakterini oluşturacak evrensel değerler" şeklindedir. Bu makalede, değerler eğitimi nasıl verilmeli? Bu eğitim yalnızca okulda mı alınabilir? Değerler eğitiminde ailelere düşen görevler neler? Değerler eğitimi konuları nelerdir? gibi sorularınızın cevabını bulabileceksiniz.

Değerler Eğitimi Nedir?

Değerler eğitimi, toplumu oluşturan bireylerin yaşam içerisindeki davranışlarını gözden geçiren, insanlara olumlu yönde katkı sağlayan ve daha güzel, yaşanabilir bir gelecek için insanda bulunması gereken evrensel değerlerin insanlara kazandırıldığı süreçtir. Değerler eğitimi, “insani değerleri bilen ve bu değerlere sahip bireyler oluşturmak için ortaya çıkan öğreti” olarak da açıklanabilir.

Tüm ülkelerde ve Türkiye'de, eğitim yaşantısına dahil edilen ve erken yaşlar itibarıyla müfredata dahil olan birbirinden farklı ‘değerler eğitimi’ programları bulunmaktadır. Ülkemizde ise eğitime dahil edilmiş iki değerler eğitimi programı öne çıkmaktadır Bunlardan ilki ‘karakter eğitimi’ bir diğeri ise yaşayan değerlerdir. Bunlardan yaşayan değerler programı ülkemizde Milli Eğitim Bakanlığınca da onaylanmakta ve uygulanmaktadır. Gerek eğitim-öğretim ile, gerekse ders kitapları aracılığıyla değerlerin öğrencilere kazandırılması konusu, eğitim bilimcilerin önemle üzerinde durduğu konular arasında yerini almıştır.

Eğitimin, toplumsal yaşam içinde evrensel, yerel ve kültürel değerler sistemini bireylere iletme noktasında önemli rol oynadığı bilinmektedir. Bu sebeple yapılan düzenlemeler neticesinde okul müfredatlarına değerler eğitimi konuları olan; adalet, saygı, sevgi, vatanseverlik ve yardımseverlik gibi değerler eklenmiş ve insani değerleri benimsemiş bireylerin yetiştirilmesi adına süreç en doğru şekilde yürütülmeye başlanmıştır. Ancak değerler eğitimi yalnızca okulda verilen bir eğitim olmaktan çıkmalı evde de bu süreç titizlikle sürdürülmelidir. Ailelerin benimsediği ve çocuğuna yansıtabildiği değerler, çocukların kişiliğinin ve sahip olduğu değerlerinin belirleyicisi olmaktadır. Bundan dolayı değerler eğitimine anaokulundan başlayarak tüm eğitim seviyelerinde devam edilmeli, ailenin bu sürece doğrudan katkı sağlaması gerekliliği unutulmamalıdır.

İstanbul'da değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Okul Öncesi Değerler Eğitimi Nedir?

Okul öncesi dönemi, çocukların kişilik gelişimi açısından en kritik dönemlerden biridir. Bu dönemde çocuklar, ailelerinden ve sosyal çevrelerinden öğrendikleri davranışlarla temel ahlaki ve sosyal değerleri kazanmaya başlarlar. Değerler eğitimi, bireylerin doğru ve yanlış arasında ayrım yapabilme, toplumsal kurallara uyma, diğer bireylere saygı gösterme, sorumluluk alma gibi önemli becerileri öğrenmelerine yardımcı olur. Özellikle okul öncesi dönem, bu tür değerlerin temellerinin atıldığı bir süreç olduğu için, değerler eğitimi bu yaş grubunda son derece önemlidir.

Okul öncesi değerler eğitimi, çocukların karakter gelişimini desteklemek amacıyla yapılan bir eğitim modelidir. Bu eğitim, çocukların topluma uyumlu bireyler olarak yetişmelerini sağlamak, sosyal ilişkilerini güçlendirmek ve empati yeteneklerini geliştirmek amacıyla verilir. Değerler eğitimi çerçevesinde öğretilen temel değerler arasında saygı, dürüstlük, sevgi, hoşgörü, paylaşma, sorumluluk, yardımlaşma ve adalet yer alır.

Okul Öncesi Değerler Eğitiminin Amacı

Değerler eğitimi, çocuklara sadece ahlaki değerler kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda onların sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimlerini de destekler. Bu eğitim sayesinde çocuklar:

• Kendini tanıma ve ifade etme yeteneklerini geliştirirler. Duygusal farkındalık kazanarak, neyi neden yaptıklarını daha iyi anlarlar.
• Empati geliştirirler. Diğer insanların duygularını anlama, onların perspektifinden olaylara bakma becerisi kazanırlar.
• Sorumluluk bilinci kazanırlar. Kendi davranışlarının sonuçlarını anlayarak, topluma ve çevrelerine karşı sorumluluk duygusu geliştirirler.
• Ahlaki değerler ile sosyal ilişkilerini düzenlerler. Dürüstlük, adalet, saygı gibi temel değerlerle sağlıklı ilişkiler kurmayı öğrenirler.

Değerler Eğitimi Nasıl Verilir?

Değerler eğitimi, çeşitli yöntemler ve aktivitelerle okul öncesi dönemde verilebilir. Bu eğitim sürecinde oyunlar, hikâyeler, drama, görsel materyaller ve grup etkinlikleri gibi çocukların aktif katılımını sağlayan yöntemler kullanılır. Bu yöntemler sayesinde çocuklar, değerleri deneyimleyerek öğrenirler.

• Hikâye anlatımı: Çocuklara, içinde çeşitli değerleri barındıran hikâyeler anlatılarak, bu değerlerin farkına varması sağlanır. Örneğin, bir arkadaşına yardım eden bir karakterin yer aldığı hikâye, çocuklara yardımlaşmanın önemini öğretir.
• Oyunlar ve drama: Çocuklar, drama etkinlikleri ve oyunlar aracılığıyla değerleri deneyimleyebilir. Yardımlaşma oyunları, iş birliği gerektiren aktiviteler ve takım oyunları gibi etkinlikler, çocukların değerleri pekiştirmelerine yardımcı olur.
• Rol model olma: Öğretmenler ve ebeveynler, çocuklara doğru davranışları sergileyerek, rol model olurlar. Çocuklar, yetişkinlerin davranışlarını gözlemleyerek değerleri öğrenirler.

Okul Öncesi Değerler Eğitiminin Uzun Vadeli Etkileri

Okul öncesi dönemde verilen değerler eğitimi, çocukların ilerleyen yaşlarda daha bilinçli, saygılı ve empatik bireyler olmalarını sağlar. Bu eğitim, çocukların gelecekteki sosyal ilişkilerini, akademik başarılarını ve kişisel mutluluklarını olumlu yönde etkiler. Değerler eğitimi sayesinde çocuklar, toplumun bir parçası olma bilinci kazanır ve toplumsal kurallara uyum sağlamada güçlük çekmezler.

Ayrıca, bu eğitim çocukların problem çözme becerilerini geliştirir, stresle başa çıkma ve zorluklarla mücadele etme kapasitelerini artırır. Değerler eğitimi almış çocuklar, daha açık görüşlü ve hoşgörülü bireyler olarak yetişirler.

Okul öncesi değerler eğitimi, sadece çocukların bireysel gelişimine katkıda bulunmakla kalmaz, aynı zamanda daha sağlıklı ve uyumlu bir toplumun temellerini atar. Bu nedenle, okul öncesi eğitim kurumlarında bu eğitimin sistematik bir şekilde verilmesi, çocukların sosyal ve duygusal gelişimleri açısından hayati bir öneme sahiptir.

Değerler Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler;

Değerler eğitimi programlarının içeriği, çocukların yaş ve gelişim düzeyine uygun olarak belirlenmelidir. Bu programlar, bireylerin duygusal zekâlarını geliştirmeyi, empati kurabilmeyi, sosyal ilişkilerde başarılı olmayı, insan haklarına saygılı olmayı, doğaya ve çevreye duyarlı olmayı, milli ve evrensel kültürel değerleri benimsemeyi hedeflemelidir. Programlar, teorik bilgilerin yanı sıra uygulamalı etkinlikler, drama, hikaye anlatımı, rol yapma gibi etkinliklerle desteklenmelidir.

Değerler eğitimi sadece okullarda değil, aynı zamanda aile içinde de verilmelidir. Aileler, çocuklarına değerleri öğretmek, model olmak ve bu değerleri günlük yaşamda uygulamalarını teşvik etmekle görevlidirler. Aileler, çocuklarıyla iletişim kurarak onların değerleri anlamasına, içselleştirmesine ve bu değerleri yaşam biçimlerine entegre etmelerine yardımcı olmalıdır.

Değerler eğitiminde ana konular arasında şunlar bulunabilir:

• Empati ve Hoşgörü: Başkalarının duygularını anlama, empati kurma, hoşgörü ve saygı gösterme gibi değerlerin öğretilmesi gerekmektedir.
• Adalet ve Sorumluluk: Adaletli olma, doğru kararlar alma, sorumluluk alabilme gibi konular vurgulanmalıdır.
• Çevre ve Doğa Sevgisi: Doğaya ve çevreye saygı, sürdürülebilirlik, doğayı koruma gibi değerlerin aşılanması sağlanmalıdır.
• Dürüstlük ve Güvenilirlik: Dürüst olma, güvenilir ve etik davranışlar sergileme gibi değerler anlatılmalıdır.
• Sosyal İletişim ve İşbirliği: İşbirliği yapma, yardımlaşma, sosyal ilişkilerde başarılı olma gibi değerlerin önemi vurgulanmalıdır.

Değerler eğitimi, toplumun bireyleri üzerinde olumlu etkiler yaratarak daha iyi bir gelecek için gerekli olan karakter ve kişilik oluşumunu destekler. Bu eğitim, okul ve aile işbirliğiyle birlikte bireylerin evrensel değerleri benimsemesini ve yaşamına entegre etmesini sağlamaktadır.

Ankara'da değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Değerler eğitimi nasıl verilmelidir?

Çocuklarda karşılaşılan sosyal gelişim eksikliğinin nedeni, karşılaştıkları sosyal olay ya da durumlara karşı olumlu sosyal davranışı bilmemelerinden ya da olumlu davranışı sergilemek için yeterince deneyimlerinin olmamasıdır. Değerler eğitimi verilirken oluşabilecek problemleri ortadan kaldırmak için öncelikle, izlenecek yol belirlenmeli ve bir değerler eğitimi programı tasarlanmalıdır. Program hazırlanırken okulların, öğretmenlerin ve bilim insanlarının bu sürece katkı sağlaması ve şu sorulara cevap aranması gerekir;

• Değerler eğitimi programı içeriği nasıl olmalıdır?
• Hangi değerler, nasıl öğretilebilir?
• Değerler eğitiminde ailelerin ve öğretmenlerim üstüne düşen görevler nelerdir?
• Okullar bu eğitimin neresinde yer almaktadır?

Birey açısından değerler eğitimi ihtiyacı, insanın hayat içerisinde bir bütün olarak görülmesinin doğal sonucudur. Şöyle ki insanlar birer makine ya da robot değildir. Onların aklı ve fiziksel becerileri kadar empati yapan, sabreden, değer veren, adaletli olan, sorumluluk alan vb. tarafları da vardır. İnsanların bu yönleri göz önünde bulundurulmadan eğitime devam edildiği takdirde nitelikli ve sağlıklı bir karakter oluşumundan söz etmek mümkün olmamaktadır.

İzmir'de değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Değerler Eğitimi Panosu

Okullarda değerler eğitimini desteklemek ve kolaylaştırmak adına öğretmenler panolar düzenleyerek sürece katkıda bulunabilirler. Panoların renkli ve dikkat çekici olması öğrencilerin ilgisini çekeceğinden planlanan eğitim çok daha verimli olacaktır. Değerler eğitim panosu örneklerine aşağıdan ulaşabilir, sizler de evlerinizde bu gibi çalışmalar yaparak bütüncül bir yapı içerisinde çocuklarınızın evrensel değerleri benimsemesini kolaylaştırabilirsiniz.

• Antalya'da değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
• Kocaeli'de değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
• Bursa'da değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
• Adana'da değerler eğitimi veren okullar hakkında detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.