Nasıl Etkili Davranış Planı Oluşturulur?
Çocukta davranış sorunlarını ele almadan önce gösterdiği en sorunlu davranışları tespit etmek önemlidir. “Benim çocuğum yaramaz” demek, çok genel bir tanımlama olmaktadır. Burada, yaramazlıktan kasıt nedir ve hangi davranışların ele alınması gerektiğini düşünüyorsunuz; bunlar önemlidir.
Çocukta davranışsal sorunlar birden fazla olarak sergilenebilir. Öncelikle en fazla tekrarladığı ve dikkat çeken üç davranışını ele alarak başlayabilirsiniz. Mesela; sızlanması, öfke nöbetleri, geceleri yatakta kalmak istememesi gibi.
Etkili Disiplin Araçlar Seçin
Hangi davranışını ele almayı seçip ona yoğunlaşmaya karar verdiğinizde sıra uygun disiplin yöntemlerinin seçimine geliyor.
Aynı davranışı gidermek için kullanılabilecek çok sayıda çocukta disiplin stratejileri bulunmaktadır. Hangisinin daha etkin olacağı ise koşullara bağlıdır. Bu noktada stratejinizi belirlerken çocuğunuzun karakteristik özelliklerini de göz önünde bulundurmalısınız. Her çocuk aynı tepkimeleri vermeyecektir.
Olumsuz tutumlarını değiştirmeye çalışırken, aynı zamanda iyi davranışları için olumlu yaklaşımlar sergilemek de önemlidir. Çocuğunuza pozitif sorumluluklar yüklemek ve onu övmek olumlu sonuçlar almayı kolaylaştıracaktır.
Disiplin Planınızı Yazın
Sorunları ve çözüm planını kâğıda dökmek takip etmenizi kolaylaştıracak ve başarı şansınızı yükseltecektir. Plana sadık kalmanızı sağlayacağı gibi yaşanılan gelişmelerin gözlemlenmesini kolaylaştıracaktır.
Planınızın ana hatlarını olumlu ve olumsuz tutumlara vereceğiniz karşılıklar üzerinden belirleyebilirsiniz. Çocuğunuz iyi davranışlar sergilediğinde onu övün. Mesela, arkadaşları ile oyun oynarken takındığı tavır ve iyi arkadaşlar edinmesi ile ilgili övgüleriniz olumlu tutumlarını güçlendirecektir.
Olumsuz tavırlar sergilediğinde ise onu bir süreliğine oyun dışında bırakın. Örneğin arkadaşı ile kavga ettiğinde onu başka bir odada beklemesi için gönderebilirsiniz veya eğer birini ısırırsa onu koridorda bekleteceğinizi söyleyebilirsiniz.
Planınızı çocuğunuzun anlayabileceği şekilde açıklamanız uygun olabilir. Bu sayede hangi durumları gerçekleştirirse bundan sonra ne gibi cezalarla karşılaşacağını bilecek ve alışık olmadığı dışarıda bırakılma yöntemine karşı bir nebze hazırlık kazandıracaktır.
Disiplin Planınızı Paylaşın
Çocuğunuzun hayatındaki tek ebeveyn siz değilsiniz. Planınızın işe yarar olması için eşiniz ile ortak bir çalışma yürütmeniz önemlidir. Ayrıca siz çalışıyorsanız ve çocuğun bakımında bir aile üyesi veya bakıcıdan destek alıyorsanız bu durumu onlarla da paylaşarak hep beraber bir değerlendirme yapabilirsiniz.
Yine aynı şekilde okula gidiyorsa öğretmeninden de planınızla alakalı görüş alabilirsiniz. Çocuğun hayatındaki tüm yetişkinlerin çocuğa karşı ortak dil kullanması ve tavır takınması, hızlı bir sonuca ulaşmanızı sağlayacaktır.
Tüm öğretmen, bakıcı, büyük ebeveynlere hazırladığınız planın birer kopyasını vererek planı takip etmelerini kolaylaştırabilirsiniz. Ayrıca sizin gözetiminizde olmadığı zamanlarda, planınıza çocuğun nasıl tepki verdiği ve planın yeterliliği üzerinde paylaşımlarda bulunmanız da önemlidir.
