Ödev Gerekli mi?

Ev ödevinin gerekliliği son zamanlarda oldukça tartışılan bir konu.  Çoğu anne-baba ödevin mutlaka verilmesi gerektiğini savunurken, çocuklarının okulda olması gerekenden daha fazla vakit geçirdiğini düşünüp bir de evde ödevle boğulmaması gerektiğini düşünen anne babalar da azımsanmayacak sayıda. Ödev veren taraf öğretmenler ise;  çoğunluğu ödevin gerekliliğini tartışırken bir kısmı her gün ödev vermekten yana bir kısmı ise sadece hafta sonu ödevleriyle sınırlamakta.

Ödev nedir? Ne işe yarar?

Ödevler öğrencilere sınıfta öğrenmiş oldukları bilgi, beceri ve deneyimlerin tekrarı ve hali hazırda öğrendikleri bilgileri zenginleştirmeleri için verilen akademik görevler olarak tanımlanmıştır. Nitelikli bir ödevin yararı ise;

• Öğrenilen bilgiyi pekiştirir ve kalıcı olmasını sağlar. Araştırmalar gösteriyor ki kalıcı öğrenme ancak düzenli tekrarlarla mümkündür.
• Anne-babaların öğretim yaşantısına katılımlarını sağlar. Anne-babalar çocuğun ödevlerine destek vererek ya da düzenli takibini yaparak çocukların öğrenme hızlarını ve ihtiyaçlarını tespit edebilirler.
• Çocuğun gelişimine katkıda bulunur. Düşünmeye ve yaratıcılığa yönelik verilmiş nitelikli ödevler öğrenmeye karşı olumlu tutum geliştirmesine fırsat verir.
• Çocuğun sorumluluk duygusunun gelişmesine katkısı olur.

Ödev gerekli midir?

Günümüze kadar ödevle ilgili araştırmalar yapan eğitim bilimcilerin ödeve dair tartışma konusu ödevin gerekliliğinden çok ödevin zamanı ile ilgiliydi. Bazı eğitim bilimciler 1,2 ve 3. Sınıf öğrencilerinin günde 20 dakikayı 4 ve 5. Sınıf öğrencilerinin 40 dakikayı aşmaması gereken ödevler yapması gerektiğini savunurken 1 saatten 2,5 saate kadar zaman dilimini uygun gören eğitim bilimcilerin de araştırmaları bulunmaktadır.

Ödev konusu ülkelerin eğitim politikalarına da yansımaktadır. Bazı ülkelerde ödev yasak örneğin Fransa’da 1956 yılında ödev verilmesi yasaklanmış fakat uygulamada öğretmenlerin hala ev ödevi verdiğinden bahsedilmekte. Uluslararası testlerde ( PİSA vb..) başarı sıralamasında önde bulunan ülkelerde ise ödev var fakat saat sınırlaması getirilmiş.

Öğrenci Odaklı Eğitime Geçiş

Bizde ise durum yapılandırmacı öğretim modeline geçene kadar uzun ve yorucu ödevlerle çocuklara ve ailelere gerçekten büyük bir yüktü. 2005-2006 öğretim yılında ülkemizde öğretim yaklaşımı değişti ve öğretmen merkezli olmaktan çıkıp öğrenci merkezli, etkinlik ve projelerle desteklenmiş ve problem çözmeye, çocuğu düşündürmeye sevk eden yapılandırmacı eğitim modeli getirilmiştir. Tüm kitaplar ve müfredat değiştirilerek öğretim bu modele göre şekillendirildi. Yeni öğretim modeline göre ödevlerin daha sınırlı ve nitelikli olması söz konusuydu.

Elbette uygulamada çeşitli sıkıntılar yaşanmaktadır. Ödev gerekliliği öğretmenden öğretmene değişse de genel olarak ödev az ya da çok, hafta içi ya da hafta sonu sınırlamalarıyla verilmektedir.

Peki ödev gerçekten gerekli midir? İsmi “ödev” değil de her ne olursa olsun yerine başka bir proje, pekiştirme fırsatı sağlayan başka bir çalışma, etkinlik sunulana kadar;

• Çocuğun o gün öğrendiği bilgi ve deneyimlerin tekrarına fırsat veren,
• Belirli bir zaman sınırlaması getirilmiş,
• Çocuğu düşünmeye sevk eden,
• Yaratıcılığını destekleyen,
• Araştırmasına fırsat veren,

Nitelikli ödevler ya da çalışmalar öğrenmenin kalıcı olması için, öğrendiklerinin yeni bilgilere transferi için gerekli görülebilir. Bu nedenle ödevin gerekliliğinden çok ödevin niteliği ve uygunluğu önemlidir.

Bu ödevlere dikkat!

• Çocuğunuz her zaman ödevlerini desteksiz yapabiliyorken o gün verilen ödevi yapmakta çok zorlanıyorsa,
• Öğretmenin “evde 20 dakikasını almaz.” ön bilgisiyle verdiği ödevi çocuğunuz saatlerini harcayarak yapıyorsa,
• Ödevleriyle ilgili sorumluluk almaktan kaçınıyorsa, ödev yapma eylemi artık “ödev yaptırma” ya döndüyse,
• Desteksiz, tek başına yapması gerekirken sürekli sizden yardım istiyorsa ve gerçekten tek başına yapamıyorsa,

Öğretmenine mutlaka geri bildirimde bulununuz. Öğretmeniniz sizi yönlendirerek çocuğunuzun bu problemlerine yönelik gerekli yönlendirmeleri yapacak ve destek olacaktır. Burada önemli olan nokta ödevin yaptırılması değil çocuğun kendi sorumluluğunu alarak ödevini yapabilmesidir. Bu da ancak çocuğa uygun verilen ödevlerle mümkün olabilmektedir. Çocuğunuz ödevlerle ilgili bir sorun yaşıyorsa ya ödevleri çocuğunuzun ihtiyaçlarına uygun değildir ya da öğretmenle görüşerek tespit edebileceğiniz farklı bir problem mevcuttur.