Sınavda Başarısızlık Korkusu Yaşayan Öğrencilere Nasıl Destek Olabiliriz?
Sınavlarda başarısızlık korkusu, öğrencilerde yaygın olarak görülen bir durumdur. Ancak bu korkunun tek bir nedeni yoktur; her öğrencinin yaşadığı süreç farklıdır. Öğrencinin sınava hazırlık düzeyi, çevresinden gelen beklentiler ve kişisel algıları başarısızlık korkusunun oluşmasında etkili olabilir. Bu yazıda ele aldığımız görüşler, Klinik Psikolog Dr. Işıl Necef ile gerçekleştirdiğimiz söyleşiden derlenmiştir. Dr. Necef, sınav kaygısıyla baş etmenin hem bireysel hem de çevresel bir çaba gerektirdiğini vurguluyor. Aşağıda bu süreci etkileyen başlıca faktörleri ve çözüm yollarını birlikte ele alıyoruz.
Sınavda başarısızlık korkusu, birçok öğrencinin karşılaştığı yaygın bir sorundur. Bu korkunun nedenleri kişiden kişiye değişebilir. Ancak bu durumla başa çıkmak mümkündür. Öğrencinin bu süreçte ailesi ve öğretmenleriyle iş birliği içinde olması büyük önem taşımaktadır.
Öğrenci Sınava Yeterince Hazırlanmamış Olabilir
Başarısızlık korkusunun en temel nedeni bazen hazırlık eksikliğidir. Öğrencinin düzenli ve yeterli çalışmaması, sınav öncesinde kaygı yaşamasına neden olabilir. Bu da öğrencinin kendi hızına uygun bir çalışma planı oluşturamaması veya öğretmenleriyle iletişiminin yetersiz kalmasıyla ilgili olabilir. Bu durumlarda öğrenci, öğretmen ve velilerin birlikte hareket etmesi ve açık iletişim kurması önemlidir.
Öğrenci Sınava İyi Hazırlandığı Hâlde Yine de Başarısızlık Kaygısı Yaşıyor Olabilir
Bazen öğrenciler yeterince çalışmış olsalar bile sınavdan önce yoğun kaygı hissedebilir. Bu durumda sorun bilgi eksikliğinden değil, sınavla ilgili yaşanan baskıdan kaynaklanır. Bu tür durumlarda öğrencinin duygularının anlaşılması ve desteklenmesi gerekmektedir.
Beklentiler Öğrencinin Düzeyine Uygun Olmayabilir
Bazı durumlarda öğrencinin karşılaştığı sorular, onun bilgi ve beceri seviyesinin üzerinde olabilir. Bununla birlikte, öğretmen ya da velilerin öğrenciden beklentileri çok yüksek olabilir. Bu da öğrencide baskı yaratır. Bu yüzden öğrencinin ilgi ve yeteneklerinin doğru bir şekilde belirlenmesi ve beklentilerin buna göre şekillenmesi önemlidir.
Aksi durumda öğrenci, kendini yetersiz hissedebilir ve bu da öz güven kaybına, hatta depresif belirtilere yol açabilir. Gerçekçi ve destekleyici bir yaklaşım bu tür olumsuzlukların önüne geçebilir.
Aslında Korku Kime Ait?
Başarısızlık korkusu bazen sadece öğrenciye ait olmayabilir. Ebeveynler ya da öğretmenler de kendi başarısızlık korkularını öğrenciye yansıtabilir. Öğrenci kaygılı görünmese bile ebeveynin endişesi, öğrenci üzerinde baskı oluşturabilir. Bu noktada özellikle ebeveynlerin kendi duygularını fark etmeleri ve çocuklarına kaygılarını yansıtmamaya çalışmaları önemlidir.
