Çocuğun Sosyal Gelişimi İçin Anne Babalar Öneriler

6 yaş sonrası dönemi,  çocukların aktif olarak yaşıtları ile zaman geçirdiği, kendi özelliklerini ve sınırlarını tanıdıkları bir dönem olarak kabul edilebilir. Çocukların bu dönemde kendi özelliklerinin farkına vararak çevresine uyum sağlayıcıyı davranışlar sergilemesi onun topluma yer alabilmesini, kabul gördüğü için kendine güven duymasını sağlayacaktır. Ancak kendine güven duyan uyumlu bireylerin yetişmesi için anne ve babalara bazı görevler düşer.

Neler Yapılmalı?

İlkokul döneminde sosyal gelişim dediğimizde “olumlu benlik algısı, kendine güvenmek, sorumluluk” gibi özellikler dikkat çekmektedir. Bu özellikleri çocukla kazandırmak için ev ortamında yapılması gerekenler;

Okula Başlamadan Sorumluluk Verin

İlkokul dönemine kadar çocuklar sürekli bir yetişkin gözetiminde bulunmaktadır. Ancak ilkokulda pek çok sorun ile kendi kendine baş etmesi gereken bir döneme girecektir. Bu yüzden çocuğunuzu daha ilkokula gelmeden yaşına uygun sorumluluklar vererek, kendine yetebilen bir birey olarak yetiştirmek siz anne-babaları önemli görevlerinde biridir. Sorumluluk sahibi bireyler yetiştirmek için önce evde görev paylaşımında bulunarak, tüm aile üyelerinin görevlerini yerine getirmesi konusunda destek verilmelidir. Daha sonra çocuğunuza bir çiçek ya da hayvan alarak onun sorumluluklarını yerine getirmesini sağlayabilirsiniz.

Sakıncalı Bir Durum Olmadıkça Eylemlerine "Hayır" Demeyin

Çocuklar bazen sizin anne-babaların istediğiniz şeyleri yapmak yerine kendi istediklerini yapmak isterler. Böyle durumlarda her zaman “hayır” demek doğru bir yaklaşım değildir. Çocuklar, sakıncalı olmayan durumlarda kendi istediklerini yapma konusunda desteklenmeli, yapabilmesi için yardımcı olunmalıdır. Bu çocuğunuzun “başarma duygusunu” tatması ve kendine güvenerek okul yaşamında sorunları çözmede motive olmasını sağlayacaktır. Örneğin meyvesini kendi yıkamak isteyen bir çocuğa,” sen yapamazsın, bırak ben yaparım” demek yerine “tabi ki kendin yapabilirsin, yardıma ihtiyacın olursa buradayım” demek, yaptıktan sonra da “ne güzel yıkadın, beni çok iyi izlemişsin” gibi destekleyici cümleler kurmak çocuğunuzun ilk kez karşılaştığı farklı konularda da girişken ve aktif olmasını sağlayacaktır. Çocuğunuz etrafı batırabilir. Ama sizin onun yapmasını engelleyeceğiniz her beceride ileride çeşitli zorluklarla karşılaşmasına ve özgüven eksikliği oluşmasına zemin hazırlayacaktır.  Olaylar karşısında çocuğunuzun deneyimsiz olması kendine güven duymasını da engelleyebilir.

Bu dönemde çocuklar üretken ve meraklıdır. Yaptıkları şeylerin görülmesi ve desteklenmesi onların kendilerini iyi hissetmesini sağlar. Desteklenmeye ve takdir görmeyen çocuklar değersiz ve yetersiz oldukları duygusuna kapılırlar.

Olumlu Yönlerini Takdir Edin

Çocuklar pek çok davranışı sizleri gözlemleyerek, model alarak öğrenir. Bu yüzden sizden alacağı takdir çocuk için çok önemlidir. Bu takdirler sayesinde kendisinin beğenilen ve beğenilmeyen yönlerini keşfederek kendini değerlendirmeyi öğrenecektir. Böylece olumlu bir benlik algısı gelişimi desteklenmiş olur. Burada takdir cümleleri kullanılırken dikkat edilmelidir. Çocuğunuzun yapamadığı şeyler abartılarak yapılmış gibi gösterilmemeli “zeki oğlum, güzel kızım“ gibi genelleyici kelimeler kullanılmamalıdır. Çünkü sınıfında kendisinin yapamadığı bir problemi başkası çözdüğünde ya da bazı konuları öğrenmede zorluk yaşadığında “ben zeki değilim” gibi zihninde olumsuz yargıların oluşmasına, kendini olduğundan daha farklı göstermeye çalışmasına sebep olabilir. Bu yüzden kullandığımız takdir cümlelerinin durumları içermesine kişilik özelliklerinin abartılarak ortaya konmamasına dikkat etmek gereklidir.  

Toplumsal Hareketleri Öğretin

Çocuğunuzun bir grup içerisinde sırasını bekleyebiliyor olması, kendisini ve isteklerini kontrol edebilmesi toplumda kabul görmesini sağlayacak bir diğer beceri olacaktır. Bu yüzden ev ortamında çocuğunuzun her isteğini hemen yapmamak, biraz beklemesi konusunda yönlendirmek gereklidir. Evde ailece oynayacağınız oyunlarda her bir aile üyesinin sırasını beklemesi bu becerinin kazanılabilesi için bir başlangıç olabilir. Her istediğini olmasını isteyen , sırasını beklemeyen çocuklar oyun gruplarında dışlanmakta, arkadaşları ile ilişkilerinde sorun yaşamaktadır.