Çocuklarda Psikomotor Gelişim

Psikomotor gelişimdeki “motor” kelimesi hareket anlamına gelmektedir. Çocuğunuzun doğduğu andan itibaren fiziksel olarak bir büyüme göstermesinin yanında, kas gelişimi ile paralel olarak yapabildiği hareketlerde de artış görülür. Çocuğunuzun bağımsız hareket edebilmesi için yaşına uygun olarak gösterdiği “hareket” becerilerine psikomotor gelişim“ denir.

Psikomotor gelişim nasıl değerlendirilir?

Psikomotor gelişim iki alandan oluşmaktadır. İnce motor ve kaba motor gelişim alanları. Bu alanlar çocuğunuzun yaşına uygun olarak,  küçük ve büyük kas gruplarını kullanarak yapabildiği bağımsız hareketleri içerir. Psikomotor gelişim alanında çocuğunuzun becerilerini anne-baba olarak değerlendirmek isterseniz çocuk gelişimini anlatan, uzman kişiler tarafından yazılmış bir kitaptan, yaşlara göre çocukların yapması gereken ince motor ve kaba motor hareketleri inceleyebilirsiniz.  Çocuğunuzun yaşına uygun olarak yapması gereken hareketlerin ne kadarını yapabildiğini gözlemlemek size bir bilgi sağlayacaktır.

Hangi Örnekleri Gözlemleyebilirsiniz?

1 yaşına gelmiş olan çocuğunuz sırt üstü yatırdığınızda göbeğinin üzerin dönemiyor, kucağınıza aldığınızda kafasını dik tutamıyor ya da kucağınızdayken etrafına bakamıyorsa o zaman kas konusu ile ilgili bir problem olabilir. Bu en temel reflektif hareketlerdir ve 1 yaşında olmasına rağmen bunları yapamıyorsa mutlaka bir çocuk nörolojisi uzmanına gitmeniz gerekir. Ancak 1 yaşındaki çocuğunuz bir yere tutunarak sıralamıyor ya da emeklemiyorsa önce kendinize dönüp bunu yapabileceği ortamlar sağlayıp sağlamadığınıza bakmanız gerekir. Çünkü siz düşecek korkusu ile hiç bebeğinizi yere bırakmamışsanız,  yaşına uygun kaba motor becerileri sahip olmasına rağmen bununla ilgili deneyiminin az olmasından dolayı becerileri uygun şekilde sergileyemeyecektir.

Anne-Baba Gözlemi Önemlidir

Fakat gözlemlerinize göre, bebeğinizde  2-3 aylık bir gerilik söz konusuysa bir uzman desteği almanız, erken önlem alabilmeniz için faydalı olacaktır. Psikomotor gelişimi değerlendirmek için “Ankara Gelişim Envanteri, Portage Erken Eğitim Gelişim Ölçeği, Denver gibi” envanterler kullanılmaktadır. Bu envanterler gelişimin tüm alanları ile ilgili değerlendirmelerin yapılmasını sağlar. (dil, bilişsel, özbakım, psikomotor) Uzmanlar değerlendirmelerinde, siz anne-babaların gözlemleri büyük önem taşıyacaktır

Psikomotor Gelişiminde Gerilik Gözlemliyorsanız

Evde kendi bilgi ve gözlemlerinizle çocuğunuzun yaşıtlarının gerisinde bir gelişim seyri gösterdiğini fark ederseniz, öncelikle yaşıtlarının ne kadar gerisinde olduğunu belirlemek için bir çocuk gelişimi uzmanından yardım almalısınız.  Çocuk gelişimi uzmanı hangi alanlarda, ne kadar yaşıtlarının gerisinde olduğu ile ilgili net bir bilgi sağlayarak, sizlere evde nasıl çalışmalar yapabileceğiniz ile ilgili yönlendirmeler yapacaktır. Eğer çocuğunuzun gelişimindeki gerilik birkaç aylık ise, o zaman evinizde uygun materyal ve ortamı sağlayarak çocuğunun becerilerini göstermesi için fırsatlar yaratmanız faydalı olacaktır. Çocuğunuzda fiziksel olarak bir problem yoksa, görülen gerilik sizin korumacı yaklaşımınızdan ve evde becerilerini ortaya çıkaracak fırsatlar sunmamanızdan dolayı olabilir. Bu fırsatları çocuğunuza sunduğunuzda, çocuğunuzla hem eğlenceli vakit geçirecek hem de çocuğunuzun psikomotor gelişimine destek olacaksınız

Unutmayın her çocuk farklı gelişimsel özelliklere sahiptir. Bu yüzden çocuğunuzu daha yakından tanıyabilmeniz ve uygun destekleri verebilmeniz için onunla bol bol yaşına uygun oyunlar oynamanız gerekmektedir.