Dijital Hayat ve Çocukların Dijital Hayattaki Yeri
Çağımız teknoloji çağı. Pandemiyle birlikte sosyal hayatımızın kısıtlandığı kadar dijital ortamlar da esnemeye başladı. Siz de aynı şeyi hissediyor musunuz? Alışveriş, sosyal medya, dijital haberler, eğitim gibi birçok konuda içerikler dijital hayata taşındı. Peki biz hangi sıklıkla dijital ortamdayız? Trafik sıkışınca, asansörde, banka vb işlemlerde sıra beklerken, sosyal ve tanımadığımız alanlarda… Bu liste uzar gider.
Peki gün bitip eve döndüğümüzde ne sıklıkla sosyal ve dijital içeriklerdeyiz? Sizler ne kadar süre ekrana maruz kalıyorsunuz? Yapılan araştırmalar pandemiden önce çiftlerin ilişkileri bir rutin içinde ilerlerken, pandemi süreciyle birlikte çiftlerin beraber geçirdikleri etkin sürelerin azaldığı yönünde… İşten eve dönüşte sizleri bekleyen ev içi yaşantı sorumlulukları, yemek ve temizlik hazırlıkları o günün ve ertesi günün planlamaları gibi rutinlerimiz bulunmaktadır. Çiftler olarak ev içi görev paylaşımları, birbirimize hayatı kolaylaştırdığı gibi birlikte etkin geçireceğimiz süreyi de etkilemektedir.
Sizler bu koşturmaca ve rutinler içerisindeyken, çocuklar o süreçte neler yapıyor?
Biraz da buradan bakınca ev içi rutinlere çocukları dahil etmenin büyük önem taşıdığını söyleyebilir. Masa kurmak, toplamak, sebze ve meyve yıkamak gibi çocuğun yaşına uygun görevler vermek, çocuklara kendilerini bir yetişkini modelleyebilmesi için en iyi fırsattır. Çocukların bulunduğu alanı tehlikesiz ve sizin denetiminiz altında olmasını gözeterek verdiğiniz görevler, görev ve sorumluluğu yerine getirme, başarma duygusu, iç denetim mekanizmalarını ve motivasyonlarını da etkilemektedir.
Peki hiç mi ekrana bakmayacaksınız?
Birlikte geçirdiğiniz zamanları etkin planlamak, hem kendinize, hem de her aile bireyinin konforlu bir ilişkide kurmasına katkı sağlayacaktır. Örneğin; kitap okuma saati, ailecek izleyebileceğiniz sinema ve animasyonlar, dijital platformlarda birlikte eğitici oyunlar veya izlenceler zamanı yaratabilirsiniz. Çocuklarımızın izlediği içerikleri öncesinde izlememiz, aralarda reklam ve içerikte bulunan ürün yerleştirmelere dikkat ederek seçmemiz, gece uykularını ve korkularını engellemek bağlamında da önem taşımaktadır.
Çocuğumun ne kadar ekran süresi olmalı?
Uzmanların yaptığı araştırmaya göre çocuğunuzun yaşı ve ekran süresi orantılı olmalı. 2 yaş öncesi uzun süre ekran süresi olan çocuklarda; ekranda ardı ardına akan renk ve görüntülerin, beyin nöronlarını etkilediği ve bu bağlamda bazı sorunlarla karşı karşıya olduğu yönündedir. Bunlardan bazıları; göz kuruluğu ve bozukluğu, uyku bozukluğu, zihinsel gelişmede gerilik, konuşmada gecikme, hareketlerde yavaşlama veya temkin, dikkat süreleri gibi problemlerdir.
Teknoloji çağında hayatlarımız tamamen dijitalleşmekte. Çocukları tamamen ekrandan uzak tutmak mümkün mü? Uzmanların araştırmaları sonucu ekrana maruz kalma süresi, çocuğun yaşı x 10 şeklindedir. Örneğin; 3 yaşında bir çocuk için 3 x 10 = 30 dakika olarak içeriği temiz, öğretici, dijital içerikler izlemesi sağlıklı ekran süresidir. Bu süreyi gün içinde belli zaman dilimlerine bölerek kullandığı cihazın alarmını kurarak, sözel olarak, “Bu içerik bittikten sonra zamanımız doluyor.” gibi uyarılarla kendi iç mekanizmasını da yönetmesine fırsat verilmelidir.
Sağlıklı hayat, sağlıklı bir ailenin sıcaklığında başlar.
Bu yazı Özel Ataşehir Öncül Anaokulları rehberlik biriminden Uzman Çocuk Gelişimci Çiğdem Kütük tarafından kaleme alınmıştır.
