Rusya Eğitim Sistemi

Rusya'da eğitim sistemi, devlet tarafından koordine edilen ve dört temel devreden oluşan bir yapıya sahiptir. Bu sistem, zorunlu temel eğitimden başlayarak, genel ortaöğretim ve mesleki eğitim dahil olmak üzere geniş bir yelpazede öğrencilere çeşitli eğitim fırsatları sunmaktadır.

Rusya Eğitim Sistemi

Rusya’da eğitim sistemi hükümet tarafından koordine edilmektedir ve dört temel devreden oluşmaktadır. Eğitim devlet okullarında ücretsizdir, fakat bununla birlikte devlet okullarında sunulan eğitimin kalitesi, şehre ve okulun kendisine bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.

Rusya’da temel eğitim zorunludur. Temel eğitim, 4 yıllık birincil genel öğretim ve 5 yıllık basit genel öğretim basamaklarından oluşan 9 yıllık bir eğitim sürecini kapsamaktadır. Buna ek olarak 2 yıllık genel ortaöğretim eğitimi veya mesleki eğitim alınması gerekmektedir.

Okul Kademeleri:

• Okul Öncesi: 3-6/7 yaş
• İlköğretim: 4 yıl süreli - 1-4. sınıf
• Temel Ortaöğretim: 5 yıl süreli - 5-9. sınıf
• Genel Ortaöğretim: 2 yıl süreli - 10-11. sınıf ve/veya Mesleki Eğitim

Rus Eğitim Sisteminin Amaçları

1992'de kabul edilen Eğitim Kanunu ile belirlenen eğitim amaçları, geniş perspektifte bir eğitim felsefesini yansıtmaktadır. Bu amaçlar, bireylerin çok yönlü bir şekilde gelişimini desteklemek, toplumsal ve kültürel bağlamda bilinçlenmelerini sağlamak amacını taşımaktadır.

• Bireylerin zihinsel, ahlaki, duygusal ve fiziksel yönden geliştirilmeleri için en uygun ortamı sağlamak amaçanmaktadır.
• Bireylere bilimsel dünyaya bakış açısı kazandırmak: Eğitim, öğrencilere sadece bilgi aktarımını değil, aynı zamanda eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeyi ve bilimsel düşünceyi teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaç öğrencilerin çeşitli konuları analiz etme, sorgulama ve çözme yeteneklerini geliştirmelerini içermektedir.
• Çeşitli bağımsız çalışma yöntemlerini kazandırmak: Eğitim, öğrencilere öğrenmeyi sadece öğretmen rehberliğinde değil, aynı zamanda kendi başlarına da gerçekleştirmeyi öğretmektedir. Bağımsız düşünme ve öğrenme yetenekleri, öğrencilerin sürekli öğrenmeye ve bilgiye erişim becerilerini güçlendirmeye yöneliktir.
• Etnik kültürleri ve bölgesel kültürel gelenekleri kurmak ve geliştirmek: Eğitim, öğrencilere kendi kültürlerini anlamayı, takdir etmeyi ve sürdürmeyi öğretmektedir. Bu yaklaşım, kültürel çeşitliliği korumayı ve zenginleştirmeyi amaçlamaktadır.
• Eğitim sistemini, bireysel özellikleri ve bireylerin kendilerini gerçekleştirebilecekleri şekilde yapılandırmak: Her bireyin benzersiz özelliklere sahip olduğu kabul edilerek, eğitim sisteminin esnek olması ve bireylere farklı öğrenme yollarını keşfetme fırsatı tanıması hedeflenmektedir.
• Eğitimde evrensel düzeyde başarıyı yakalamak: Eğitim, sadece ulusal değil, aynı zamanda uluslararası düzeyde de başarıyı hedeflemektedir. Öğrencilerin küresel sorunlara duyarlı olmalarını ve küresel vatandaşlar olarak etkin bir şekilde katkıda bulunmalarını amaçlamaktadır.

Rusya Okul Öncesi Eğitim(Дошкольное образование)

Rusya'da okul öncesi eğitim, ülkenin genel eğitim sisteminin bir parçası olup zorunlu değildir ve devlet tarafından resmi olarak garanti altına alınmamıştır. Ancak, öğrencilerin yaklaşık %80'i bu eğitimi almaktadır. Bu eğitim, anaokulları ve kreşler aracılığıyla sağlanmaktadır.

Anaokulu olarak adlandırılan ilk dört yıllık bölüm, genellikle 3 ya da 4 yıl süren bir eğitimi içermektedir. Bu dönem, 3-7 yaş aralığındaki çocukları kapsamaktadır. Ayrıca, yuvalar, 1 ile 3 yaş arasındaki çocuklara hizmet sunmaktadır ve gruplardaki öğrenci sayısı ortalama 19'dur. Kreşler, temel olarak çocuklara günlük bakım sağlamak amacını taşırken, anaokulları daha fazla eğitim odaklıdır. Anaokullarının amacı, çocukları sadece fiziksel olarak değil, aynı zamanda sosyal ve duygusal açıdan da geliştirmek ve onları ilkokul yaşamına hazırlamaktır.

Rusya'daki okul öncesi eğitim kurumları, özellikle çalışan ebeveynlere yönelik olarak haftada 5 gün boyunca 12 saat hizmet sunmaktadır. Bu şekilde, ailelerin iş hayatları ile çocuk bakımını dengelemelerine yardımcı olunmaktadır.

Rusya’da İlköğretim(Начальное общее образование - 6/7-10/11 yaş)

Rusya'da temel eğitim, genel olarak 9 yıl süresince ücretsiz bir şekilde sağlanmaktadır. İlkokula başlama yaşı genellikle 6-7 yaş arasındadır. Eğer öğrencinin ilkokulu tamamlaması 3 yıl sürecekse, bu eksik yılı tamamlamak için aile ya da anaokulu seçenekleri değerlendirilmektedir. Küçük yerleşim birimlerinde, devletin anaokulu açamaması nedeniyle ilköğretim süresi 4 yıl olarak düzenlenmiştir.

İlköğretim düzeyinde (ilk 4 yıl), öğrencilere temel dersler olarak Rusça, Rus edebiyatı, matematik, doğa bilimleri ve sosyal bilimler gibi konular öğretilmektedir. İlkokul birinci sınıfın birinci döneminde not sistemi bulunmamakla birlikte, öğrencilerin başarı durumları genellikle "aferin," "iyi," "güzel" gibi ifadelerle değerlendirilmektedir. İkinci dönemden itibaren, öğrencilere beşlik sistemine göre not verilmektedir.

İlkokulu tamamlayan öğrenciler için ise 5 yıl süreyle ortaokul devreye girmektedir. Bu aşama, öğrencilere daha kapsamlı ve derinlemesine bir eğitim sağlamayı amaçlamaktadır. Rus eğitim sistemi, temel eğitimde disiplinli bir yaklaşım benimsemekte ve öğrencileri gelecekteki akademik ve sosyal zorluklara hazırlamayı amaçlamaktadır.

Rusya’da Temel Ortaöğretim(Основное общее образование - 10/11-15/16 yaş)

Ortaöğretim 1. Seviyede her ders farklı bir branş öğretmeni tarafından verilmektedir. 10-11 ve 15/16 yaş grubundaki öğrencileri kapsayan bir eğitim evresidir. Öğrenciler, temel genel eğitimi tamamladıklarında final sınavlarına tabi tutulmaktadır. Bu sınavları başarıyla tamamlayan öğrenciler, Temel Genel Eğitim Sertifikası(Аттестат об основном общем образовании) almaya hak kazanmaktadır. Bu sertifika, öğrencinin ortaöğrenim ya da mesleki eğitim alıp alamayacağını belirtmektedir. Final sınavlarının sonuçlarına göre, öğrencilerin eğitimlerine devam etmeleri teşvik edilebilir ya da edilmeyebilir.

Üniversiteye hazırlık için daha akademik bir okulda devam eden öğrenciler, 17 yaşına kadar iki yıl daha eğitim almaktadır. Ortaöğretim düzeyinde öğrencilere sunulan dersler arasında Rus Dili, Rus Edebiyatı, Yabancı Dil, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Rus Tarihi, Genel Tarih, Coğrafya, İş Eğitimi, Müzik, Dünya Sanat Kültürü, Bilgisayar ve Beden Eğitimi bulunmaktadır.

Eğitim-öğretim takvimi, 1 Eylül-1 Haziran tarihleri arasında dört dönemi kapsamaktadır. Rus eğitim yasasının 6. maddesi, öğrencilere zorunlu olan eğitim sürecinde anadilde eğitim alma hakkını tanımaktadır. Hangi dillerde eğitim verilebileceği, ilgili eğitim kuruluşunun yönetmeliğine göre belirlenmektedir. Devlet eğitim kurumlarında, ilkokul dışındaki tüm öğretimde Rusça eğitimi standarttır. Anadilini öğrenmek isteyen diğer halklara yardım sağlanmaktadır.

Rusya’da Genel Ortaöğretim(Среднее общее образование - 15/16-17/18 yaş)

Temel ortaöğretimin devamı niteliğindeki tamamlama ortaöğretimi, iki yıl olarak düzenlenmiştir. 11 yıllık okul programını başarıyla tamamlayan ve Ortak Devlet Sınavında(Единый государственный экзамен-EGE) başarı elde eden öğrencilere, Genel Ortaöğrenim Sertifikası(Аттестат о cреднем oбщем oбразовании) verilmektedir. Bu sertifika, öğrencinin hangi tür profesyonel eğitime veya yükseköğrenim kurumlarına devam edebileceğini belirtmektedir.

Genel Ortaöğrenim Sertifikası, öğrencilere mesleki eğitime veya yükseköğrenime devam etme hakkı tanımaktadır. Bu süreç, öğrencilere kariyerlerini yönlendirme ve daha ileri eğitim için temel oluşturma fırsatı sunmaktadır. Sertifika, öğrencilerin edindikleri bilgi ve becerilerin genel değerlendirmesini temsil etmekte ve gelecekteki eğitim ve iş fırsatlarına kapı açmaktadır.

Rusya’daki Mesleki Eğitim

Mesleki eğitim programlarının temel amacı, genel eğitim seviyesini yükselterek bireylere çeşitli meslek alanlarında yetkinlik kazandırmaktır. Bu bağlamda, temel mesleki eğitim ve ileri mesleki eğitim kademeleri bulunmaktadır. Mesleki eğitim süreleri, ileri düzey için genellikle 3 veya 4 yıl, temel düzey için ise 1 veya 2 yıldır. Bu programlar, genellikle nitelikli iş gücü temelinde yetenekli elemanlar yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Öğrenciler temel ortaöğretimin ardından veya genel ortaöğretimin ardından mesleki eğitim alabilmektedir.

Mesleki eğitim, öğrencilere belirli bir meslek alanında bilgi ve beceri kazandırmayı hedeflemektedir. Bazı meslekler, genel ortaöğrenim temelinde mesleki eğitim almayı mümkün kılmaktadır. Mesleki eğitim programlarına katılmak için herhangi bir giriş sınavı yapılması gerekmemektedir. Mesleki eğitim sonunda öğrenciler genel ortaöğretimde olduğu gibi EGE sınavına girebilmekte ve yükseköğretim kurumlarına başvurabilmektedir.

Mesleki eğitim, öğrencilere hem teorik bilgi hem de pratik beceriler kazandırarak, iş dünyasında etkili bir şekilde yer alabilmeleri için donanımlı bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu programlar, öğrencilere çeşitli meslek seçenekleri sunarak onların kendi yetenekleri ve ilgi alanları doğrultusunda bir kariyer yolunu keşfetmelerine olanak tanımaktadır.

Rusya’da Yükseköğretim

Rusya'daki yükseköğretim kurumları üniversiteler, akademiler ve enstitülerdir ve bu kurumlar Yükseköğretim Kurumları Eğitim Bakanlığı'nın denetimi altındadır. Yükseköğretim kurumlarının amacı, temel ve uygulamalı araştırmalar yaparak bilim ve kültürde ilerlemeyi sağlamaktır.

• Üniversiteler: Fen ve sosyal bilimler alanında çalışacak bireyleri yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Üç ana işlevi bulunan bu kurumlar, eğitim, araştırma ve üretim faaliyetleri yürütmektedir. Tıp eğitimi hariç olmak üzere, genel eğitim süresi 5 yıldır; tıp eğitimi ise 7 yıl sürmektedir.
• Akademiler: Sağlık, tarım ve kültür gibi alanlarda yüksek öğrenim olanağı sağlayan kurumlardır.
• Enstitüler: Çeşitli profesyonel eğitim programları sunan ve genellikle belirli bir alanda uzmanlaşma sağlayan kurumlardır.

Öğrenciler, yükseköğretim kurumlarına giriş için sınavlara tabi tutulmaktadır. Başvurulan fakültenin düzenlediği yazılı ve sözlü sınavı başarıyla geçen adaylar, üniversiteye kabul edilmeye hak kazanmaktadır. Devlet yükseköğretim kurumlarındaki öğrencilere, başarılarına göre burs imkanları sunulmaktadır. Rusya'da lisans eğitimi genellikle 4 yıl, yüksek lisans eğitimi ise 2 yıl sürmektedir. Yabancı öğrencilerin eğitime başlamadan önce dil yeterliliklerini belgelemeleri gerekmektedir, bu diller genellikle İngilizce veya Rusça olabilmektedir. Dil eğitimine ihtiyaç duyan öğrencilere genellikle iki yıl hazırlık eğitimi verilmektedir.