İdeal Çocuk Yetiştirme Tutumu

Anne ve babanın temel görevi, çocuğun doğumdan itibaren sevgiyle psikolojik, sosyal ve fiziksel açıdan ihtiyaçlarını karşılayarak doğru model olmaktır. Ebeveynler, aynı zamanda toplum kurallarını ve kültürel değerlerini çocuğuna aktarmaktadır. Çocuklar, ebeveynlerinin davranışlarını gözlemler ve taklit eder. Bu sayede çocuk, anne-babasıyla özdeşim kurarak kendi kişiliğini şekillendirir. Çocuk yetiştirme tutumları ile ilgili bilmeniz gerekenleri Mazeret Yok Anaokulu Uzman Psikoloğu Hilal Akmeriç sizler için derledi.

Çocuk Yetiştirme Tutumları Nelerdir?

Anne-babanın temel görevi, çocuğun doğumdan itibaren sevgiyle psikolojik, sosyal ve fiziksel açıdan ihtiyaçlarını karşılayarak doğru model olmaktır. Ebeveynler, aynı zamanda toplum kurallarını ve kültürel değerlerini çocuğuna aktarmaktadır. Çocuklar, ebeveynlerinin davranışlarını gözlemler ve taklit eder. Bu sayede çocuk, anne-babasıyla özdeşim kurarak kendi kişiliğini şekillendirir.

Ebeveynlerin, çocuk yetiştirirken sergiledikleri birtakım tutumlar vardır. Bu tutumlar; aşırı koruyucu ve kollayıcı tutum, aşırı otoriter ve baskıcı tutum, izin verici tutum, reddedici tutum ve demokratik tutumdur. Yapılan birçok çalışma sonucunda demokratik tutumun, çocuğun her yönden sağlıklı gelişmesi için en ideal yöntem olduğu gözlenmiştir.

Demokratik Tutuma Sahip Anne - Babaların Özellikleri Nelerdir?

• Sabırlı ve duyarlı bir biçimde çocuklarını dinlerler.
• Davranışlarını mantıklarıyla yönlendirirler.
• Çocuklarına karşılıksız sevgi ve ilgi gösterirler.
• Çocuklarının bilişsel ve fiziksel olgunluk düzeylerine uygun açıklaması yapılan kurallara sahiptirler ve çocukları bu kurallara uyduğu sürece özgürdür.
• Kuralların anlaşılması ve uygulanması konusunda, çocuğuna doğru model olarak açıklayıcı, tutarlı ve kararlı olurlar.
• Korkularını sembolik hale getirebilmesi için korktuğu her ne ise resmini yaptırıp resimle ilgili konuşmanız yararlı olacaktır.
• Sabırlı ve duyarlı bir biçimde çocuklarını dinlerler.
• Çocukları kurallara uymadığı zaman sonuçlarının neler olacağını, çocuklarına önceden söylerler. Çocuklarına, fiziksel ve ruhsal cezalar yerine mahrum etme (Sevdiği bir etkinlik ya da oyuncaktan geçici olarak yoksun bırakma) uyarılarını kullanırlar.
• Çocuklarının olumsuz davranışlarına odaklanmak yerine, olumlu davranışlarını ödüllendirirler. Ödüller; tebessüm, sarılma, takdir ve ayrıcalık tanıma olur.
• Sağlıklı bir iletişim kurabilmek için çocuğun kendine has özellikleri olduğunu kabul edip bağımsız bir kişilik geliştirmelerini teşvik ederler.
• Demokratik tutumu benimseyenler, çocuklarının kendini gerçekleştirmesine izin veren, yeteneklerinin açığa çıkmasına zemin hazırlayan, sınırlarını bilmesini ve çevresine saygılı olmasını sağlayan anne - babalardır.

• Çocuklarıyla nasıl iletişim kurması gerektiğini iyi bilirler. Çocuklarını etkin bir biçimde dinlerler. Çocuklarının ne söylediğini dinledikleri için, çocukları da ebeveynlerinin onlara verdiği mesajı almaya daha istekli olurlar.
• Etkin dinlemeyi, empati kurarak başarılı bir şekilde yürütürler.
• Kullandıkları etkin dinleme sayesinde çocuklarının duygusal boşalımını sağlarlar. Duygularını rahatça ifade etmeleri sağlandığı için çocuklarının tam olarak ne hissettiğini anlarlar.
• Etkin dinleme ile çocuklarına gerçek anlamda zaman ayırırlar.
• Etkin dinlemede “ben iletilerini” kullanarak, çocuklarına yapıcı davranmaları için şans verirler ve tercihlerine saygı gösterildiğini hissettirirler. Ben iletilerine en basit örnek; çocuk ebeveynine vurduğunda "Canım çok acıdı, bana vurman hiç hoşuma gitmedi.” olabilir.
• Kullanılan “ben iletileri”, çocuğun bilişsel olarak büyümesini ve kendi davranışının sorumluluğunu almayı öğrenmesini sağlar.
• Çocuklarıyla iletişimde etkin dinlemeyi kullanarak sıcak bir ilişki kurarlar.

Ebeveynler, hangi tutuma sahip olursa olsunlar, insan olduklarını, kişisel sınırları olduğunu ve her insana has hatalar yapabileceklerini unutmamalıdır. Bu durumu kabullenip farkındalıklarını artırmalı ve çözüm arayışı içerisinde olmalıdırlar.

Bu makale Mazeret Yok Anaokulu Uzman Psikoloğu Hilal Akmeriç tarafından yazılmıştır.