Çocuğunuza Sorumluluk Kazandırma

Çocuklar ilkokul 1. sınıfa başladığında öğretmenleri en zorlayan şeylerden biri çocukların çoğu beceriyi tek başına yapamıyor olmasıdır. Çocuklar çantalarını düzenleyemez, çantadan çıkardıkları kalem ve kitapları çantasına tekrar koymakta zorlanır. Yere düşürdüğü kalemi almaz ve kaleminin olmadığının farkına varamaz. Montunu, eldivenlerini, beresini giyip çıkarırken zorlanır, çoğu zaman askıdan düşer fakat kaldırmaz. Birtakım öz bakım becerilerini yapmakta zorlanırlar.

Sorumluluk nedir?

Kişinin kendine ve başkalarına karşı yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesidir. Bu tanımlama sözlükteki karşılığı. Çocuklarda sorumluluk bilincinin oluşması için bu yükümlülükleri küçük yaşlardan ve yapabiliyor olduğu andan itibaren yerine getirmesine fırsat vermek gerekir. Çocuğun bebeklikten itibaren yapabiliyor olduğu tüm becerileri tek başına yapmasına fırsat vermenin diğer bir avantajı çocuğun özgüven geliştirmesidir.

Bebeklik çağından itibaren çocuğunuzun yemeğini kendi başına yemesine fırsat tanımak, suyunu kendi başına içmesine izin vermek zamanla büyüdükçe oyuncaklarını toplamasını, çoraplarını giymesini, ellerini yıkamasını, dişlerini fırçalamasını, ayakkabılarını giymesini sağlamak çocukta sorumluluklarını yerine getirme bilincini oluşturmaya yönelik olumlu adımlardır.

Sınıf Çocuğunun Sorumlulukları Nelerdir?

• Tüm kıyafetlerini bağımsız bir şekilde giyip çıkarabilir.
• Kişisel bakımını el-yüz yıkama, diş fırçalama, saç tarama bağımsız yapabilir. Banyoda sizden yardım isteyebilir.
• Odasını toplayabilir. Oyuncaklarını düzenleyebilir.
• Kıyafetlerini toplayabilir. Düzenleyebilir.
• Basit ev işlerinde size yardım edebilir. Ev düzenleme, masayı kurma, toplama vb..
• Dışarıda alışverişlerinizde size yardım edebilir.
• Çantasını okulun başında sizin yardımınızla daha sonra tek başına düzenleyebilir.
• Okulda öğretmenin söylediği bir mesajı size iletebilir.
• Ayakkabılarını giyip çıkarabilir.

Çocuğunuzun Sorumluluk Kazanması İçin Ne Yapabilirsiniz?

• Evdeki sorumluluklarımız ile ilgili konuşun. Çocuğunuzun sorumluluklarının neler olduğunu beraberce saptayın
• Çocuğunuz sorumluluklarını yerine getirdiğinde çocuğunuzu değil yapmış olduğu davranışı takdir edin.
• Yerine getirmediği sorumluluklarla ilgili konuşun. Örneğin; ödev yaptırma çoğu evde bir kabusa dönüşebilir. Bunun birçok nedeni olabilir. (Ödev Gerekli Mi?) Desteğe ihtiyacı olduğunda yardım edin fakat sorumluluğu tamamen üstünüze almayın. Örneğin; çantasını düzenlemekte zorlanıyorsa oturup siz tek başınıza düzenlemeyin. Sadece ona yardımcı olun ve bir süre sonra tek başına yapması için destekleyin.
• Kararlı ve tutarlı olun. Bir gün siz yapıp ertesi gün ondan yapmasını beklemeyin. Tutarlı bir şekilde sorumluluklarını hatırlatın ve yapması için teşvik edin.

Ona Fırsat Verin

Unutmayın ki çocuğunuzun yapabildiği becerileri küçük yaşlardan itibaren yapmasına fırsat vermeniz onun özgüvenini geliştiren ve ileride öğreneceği yeni beceriler için istek duymasını sağlayan bir davranıştır. Genelde çalışan anne-babalar çocukla evde çok vakit geçiremedikleri için çocukla vakit geçirirken ya zaman kaybetmemek ya da zaten bütün gün yokum mantığıyla ilgilenmek adına çocuğun da işlerini kendileri yapmak gibi bir yanılgıya düşmektedirler. Bu iyi niyetle yapılan davranışlar maalesef çocuğa zarar vermektedir. Çocuğunuzla ne kadar zaman geçirdiğiniz değil ne kadar nitelikli vakit geçirdiğiniz önemlidir. Çocuğunuza ne kadar yardım ettiğiniz değil neyi çocuğunuzun ne kadar bağımsız yapmasının önemli olduğu gibi. Çocuklarımıza fırsat verelim, kararlı olalım ve sorumluluklarını kazanmaları için teşvik edelim. Bu çocuk için en büyük kazanç olacaktır.