Satranç Oynamanın Çocuklara Faydaları Nelerdir?

Görüntülenme Sayısı: 12529

Tarihi neredeyse 4000 yıl öncesine, Mısır’a dayanan, en eski oyunlardan olan satranç, son dönemlerde Netflix’in The Queen's Gambit dizisiyle de tekrar gündem oldu. Satranç oynayarak yalnızlığının üstesinden gelen küçük bir kızı konu alan dizi sayesinde, ebeveynler satranca erken yaşta başlamanın önemi konusunda bilgi sahibi oldu.

Satranç Oynamanın Çocuklara Faydaları Nelerdir?

Satrançla ilgili yapılan araştırmalar, erken yaşta satranç oynamaya başlama ve akademik başarı arasında korelasyon olduğunu da ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda eğitim sistemleri de satrancı içlerine almaya başlamış ve satranç eğitimi sadece hobi olmaktan çıkmıştır. Almanya’da ve daha birçok ülkede okullarda satranç, hobi olarak değil ders olarak verilmektedir. Özellikle ilkokulda başlanan satranç eğitiminin çocukların ileriki akademik hayatlarındaki başarılarına olumlu etkileri mevcuttur.

Çoklu Zeka Kuramı’nın kurucusu Dr. Howard Gardner, her insanda farklı ve çeşitli birçok yetenek olabileceğini ve bunların eğitimle ortaya çıkabileceğini, satrancın da bunu ortaya çıkarmada önemli rol oynayabileceğini belirtmiştir. Ayrıca genellikle ilkokul döneminde tespit edilen hiperaktivite ve dikkat eksikliği belirtileri bulunan çocuklar için de uzmanlar satrancın faydalı bir aktivite olacağını söylemektedirler. Daha bir çok ruhsal ve davranışsal bozuklukta satranç rehabilitasyon aracı veya rahatlama aracı olarak kullanılmaktadır. Hatta bazı klinik psikologlar seanslarını satranç oynayarak gerçekleştirmekte ve danışanlarının davranışlarını ve stres altında verdikleri tepkileri bu yolla ölçmektedir. Ayrıca satranç oynayarak danışanla daha güvenli bir bağ kurulmaktadır.

Satrancın, çocukları eğlendirerek sakinleştirip, dikkatlerini bir noktaya toplamalarına yardımcı olduğu gözlemlenmiştir. Satranç çocukların öngörü yapma, seçenekleri değerlendirme, durum analizi yapma, problem çözme ve yeteneklerini keşfetme gibi yönlerini geliştirmekte ve hayal güçlerine de katkı sağlamaktadır./

3-11 yaş aralığına dikkat!

Zeka gelişiminin en aktif ve yoğun olduğu dönem olarak kabul edilen 3 ve 11 yaş arası satranç öğrenmek için de en verimli dönemdir. Hatta ne kadar erken başlanırsa kuramsal düşünme yeteneği o kadar erken gelişeceği için en fazla fayda sağlanacaktır.

Çocukların büyük çoğunluğu 7-8 yaşına kadar satrancın genel ilkelerini büyük ölçüde öğrenebilir ve etkin bir şekilde kullanabilirler. Çeşitli yaklaşımlar olması ile birlikte anaokulu eğitimi alan bir çocuğun satranç öğrenmeye hazır olduğu öngörülür.

4 yaş civarı bir çocuk için günde 15-20 dakikalık eğitimlerle satranç öğrenmek verimli olacaktır. Hayatla satranç arasında güçlü benzerlikler vardır. Bu eğlenceli ve geliştirici zihinsel sporla birlikte çocuklar erken yaşta hayatta başarılı olmayı da öğrenmektedirler.

Satranç oynamanın çocuklara faydaları başlıca şöyle;

Odaklanma ve Konsantrasyonu artırır.
Hafızayı geliştirmede etkilidir.
Planlama yapma yetisini geliştirir.
Öngörü yapabilme yeteneğini geliştirir.
Başkasının perspektifinden bakabilmeyi öğretir.
Fotoğrafik hafızayı geliştirir.
Beynin her iki tarafını da kullanmayı sağlar.
Dikkati geliştirir ve dikkat kapasitesini arttırır.
Yaratıcılığı ve hayal gücünü geliştirir.
Kuramsal düşünebilmeyi sağlar.
Diğer dersleri kavramada da fayda sağlar ve akademik başarıyı arttırır.
Çocukları düşünmeye, sorgulamaya ve araştırmaya teşvik eder.
Başarısızlıklar karşısında vazgeçmemeyi, ders çıkarmayı ve mücadeleci olmayı aşılar.
Özgüvenin yükselmesini sağlar.
Yeni arkadaşlıklar kurarak sosyalleşmeyi sağlar.
Problem çözme yeteneğini geliştirir.
Disiplinli olmanın önemini öğretir.
Mücadelelerde sportmen bir ruhla var olmayı centilmenliği öğretir.
Sabırlı olmayı öğretir.

Satranç IQ’yu geliştiriyor!

Satrancın çocukların IQ seviyesini yükselttiği hakkında yapılan araştırmalar gösteriyorki bu, doğru bir bilgi. Hatta satrancın çok kısa vadede bile IQ üzerindeki olumlu etkileri gözlemlenebiliyor. 4000 kız ve erkek öğrenci ile yapılan araştırmada, öğrencilere 4 aylık satranç eğitimi verilip, pratik yaptırılmış ve sonrasında IQ seviyelerinde yükselme olduğu saptanmış. Bu da bize satranç oynamanın rastgele hamlelerden çok daha fazlası olduğunu ve zekayı oldukça geliştirdiğini açıkça gösteriyor. Ayrıca satranç oynamak beynin sağ ve sol lobunu aynı anda aktif ederek beyin gelişimine katkı sağlıyor. Çocuğun sayısal, sözel, dil ve sanatsal zekası aynı anda aktif oluyor. Beyin hücreleri arasındaki iletişimsel bağlar güçleniyor.

İletişim becerilerini artırıyor!

Dünya tarihinde bilinen en eski oyunlardan biri olan satranç, hem zihinsel bir spor hem de eğlenceli bir aktivitedir. Çocukların satrancı öğrenmesi ve oynamaya başlaması onların zihinsel gelişimlerini destekleyecek ve başka birçok disiplinle de ilişki kurabilmelerine olanak sağlayacaktır. Çocuklar satranç turnuvaları ile sosyalleşebilmekte ve yeni arkadaşlıklar kurabilmektedirler.

Satranç İletişim Becerilerini Geliştirir Mi

Çocuklar satrançla, bireysel mücadele yeteneğinin gelişmesinin yanı sıra, takım yarışmalarıyla da işbirliği ve koordinasyonun önemini kavrarlar. Satrancın çocuklara bir diğer faydası da hayatta sabırlı olup, kendi hamle sırasını bekleyerek hareket etme kabiliyeti tanımasıdır. Ayrıca yapılan araştırmalar satrancın da içinde bulunduğu zeka oyunlarının, çocukların saldırganlık düzeyini düşürdüğünü ortaya de koymuştur.

Satrancın erken yaşta çocuklara sağladığı bu faydalar konusunda, önce ebeveynler daha sonra da çocuklar bilinçlenmeli ve satrancın daha çok hayatlarımıza girmesi önem kazanmalıdır. Eğitim verecek uzman kişiler, turnuvalar ve tanıtımlar artırılarak çocuklar satranç oynamaya özendirilmelidir.

Satranç eğitimi ve satranç aktivitesi sunan okullar listelerimize hemen göz atabilirsiniz.