Çocuğum Üstün Zekalı Mı?
Çağımızda çocukların teknolojiye çok hakim olması, anne babaların aklına “çocuğum üstün zekalı mı?” sorusunu çokça getirmektedir. Ancak çocuğunuzun teknolojik aletleri sizden daha iyi kullanması, sizin yapamadığınız pek çok işlemi bilgisayar ve akıllı telefonda yapabiliyor olması üstün zekalılığın göstergesi olarak değerlendirilmemelidir.
Peki üstün zeka ne demektir?
Üstün zeka; 6-12 yaş çocuklarına yapılan WISC-R zeka testi sonucunda zeka puanı 120-129 arasında olan kişiler için kullanılan bir tanımdır. 129 üstü puan alan kişiler “çok üstün zeka” olarak değerlendirilir. Zeka testleri çocukların akademik başarıları hakkında ortalama bir fikir sahibi olmamızı sağlar. Fakat çocukların yaratıcılık, motivasyon, ve yetenekleri ile ilgili bir ölçüm yapmaz. Çocukların bu özelliklerini değerlendirebilmek için anne-baba ve öğretmenlerin ayrıntılı gözlem yapılmasına ihtiyaç vardır.
Zeka testi yaptırmak için önce çocuğunuzun gelişim özelliklerini çok iyi gözlemlemiş olmanız gerekir. Üstün zekalı çocuklar pek çok alanda yaşıtlarından farklı bir gelişim seyri sergiler.
Üstün zekalı çocukların özellikleri nelerdir?
Üstün zekalı çocuklar küçük yaşlardan beri bazı becerileri yaşıtlarından önce kazanarak, bazı gelişimsel farklılıklar ile dikkat çekerler.
- Yapılan çalışmalar, üstün zekalı çocukların fiziksel özellikleri açısından, doğum ağırlığı ve boylarının ortalamanın üzerinde olduğu ve bunun her yaş aşamasında devam ettiğini, genellikle erken büyüyüp erken diş çıkardıklarını, bıngıldaklarının erken kapandığı gibi bazı özellikleri olduğunu belirtmektedir.
Gelişimsel olarak üstün zekalı çocukların;
- Yaşıtlarından önce konuşma ve yürüme becerisi kazandığı
- Akademik becerilere karşı erken yaşta ilgilerinin olduğu, okuma yazmayı küçük yaşlarda kendi kendilerine öğrenebildikleri, sayılara karşı fazlaca ilgi göstererek yaşıtlarından önce bu becerileri kazandıkları
- Uzun süreli hafızalarının küçük yaşlardan itibaren gelişmiş olduğu, geniş sözcük dağarcığına sahip oldukları ve sözel becerilerde ortalamanın üzerinde bir seyir sergiledikleri
- Okuma arzularının yüksek olduğu, ansiklopedi ve kitaplara karşı yüksek bir ilgilerinin gözlemlendiği, okuduklarını anlama becerilerinin gelişmiş olduğu, yaşıtlarının bilemeyeceği pek çok farklı kelimeyi bildikleri ve bunları günlük yaşamlarında da kullanabildikleri
- Küçük yaştan itibaren çevrelerindeki değişiklikleri hemen fark edebildikleri, dikkatlerinin gelişmiş olduğu, meraklı ve farklı sorular soran çocuklar oldukları
- Yüksek düzeyde enerjiye ve espri anlayışına sahip oldukları
- Sanat, bilim, geometri, mekanik, teknoloji, müzikte gibi farklı alanlara ilgi duydukları ve bu konularda bilgi edinmekten hoşlandıkları gözlemlenmektedir.
Bu özelliklerden birkaçının erken yaşlardan itibaren çocuğunuzda görülmesi, çocuğunuzun üstün zekalı olabileceği fikrini aklınıza getirebilir.
Her çocuk farklı yetenek ve özelliklere sahiptir. Çocuğunuz üstün zekalı olmasa da, bu yetenek ve özelliklerin farkında olarak onlara vereceğiniz destek, çocuklarınızın potansiyellerini en üst seviyeye çıkarmalarına yardımcı olacaktır.