Çocuk ve Oyun
“Oyun oynayan çocuğun zamana olan münasebeti şahanedir, zira hiçbir münasebeti yoktur, çocukta bizleri hayran kılan da budur, zamandan çıkış.” -Erich Kastner
Oyun ciddi bir iştir. Nedeni ise çok açık çocuğun hayal dünyası, duygusal özellikleri, zihinsel ve fiziksel işlevleri devreye girer oyun oynarken. Çocuk serbest oyunlarında tamamen özgürdür ve bu nedenle bir yaratımdır da oyun aynı zamanda.
Oyun Oynarken Başka Bir Dünya Yaratırlar
Suyla oynayan çocukları gözlemlediğinizde çocukların oynarken bambaşka bir dünyada olduklarını, bulundukları ortamdan kendilerini soyutlayıp kendilerini tamamen suyun rahatlatıcılığına bıraktıklarını görürsünüz.Suyun biz yetişkinler için de aynı rahatlatıcılığı söz konusu. Çocukların suda bu kadar rahatlamalarının nedeni suyun duyularına hitap etmesi ve sakinleştirici bir özelliği olması.
Aynı durum toprak ya da kumla oynayan çocuklar için de söz konusu. Artık çocuklarımız eskisi kadar toprakla haşır neşir olamasalar da çocuk parklarında mutlaka toprakla oynamaları için bir alan ve bir kum havuzu bırakılıyor. Çocuk doğal malzemelerle oynarken “oyun” için üretilmiş nesnelerden daha çok rahatladığı kesin.
Kurallı Oyunlarla Tanışmalı
Çocuğunuzun planlı bir oyun programına katılmadan da kendi özdenetimini sağlayan en basit araçlardan biri birkaç kişi beraber oynanabilecek kutu oyunlarıdır. Kutu oyunları çocukların hem zevkli zaman geçirmelerini sağlar hem de oyunun kuralları çocuğun dürtülerine karşı koymasını gerektirir. Beklemek, sıra almak, pas geldiğinde oynamamak gibi oyun kuralları çocuğunuza aslında öz-denetim sağlayan kurallardır. Bunun dışında en önemli kazançlarından biri çocuğun sosyalleşmesini ve sanal dünya dışında gerçek arkadaşlarla sağlıklı bir iletişim kurmasını sağlamasıdır.
Oyun Gerçek Hayata Pratiktir
Oyunun en önemli işlevlerinden biri de gerçek hayat için pratik yapmaktır. Deneyim sağlar. Oyun çocuğun işidir. Hem de en ciddi işidir. Sosyalleşmesine, öğrenmesine, pratik yapmasına, öz-denetim sağlamasına fırsat tanır. Hayatın bir pratiğidir ve yaşam becerileri kazanmasını sağlar. Bu nedenle anne-babaların çocuklarını özgürce oyuna teşvik etmeleri gerekir.
Çocukları Oyuna Teşvik Edin
Çocuğu oyuna teşvik etmek derken oynaması için sınırsızca oyuncak alımı kastedilmiyor elbette. Bir oda dolusu oyuncakla çocuğun sevdiği ve oynamaktan zevk aldığı sayılı oyuncak arasında çok da fazla fark yoktur. Ayrıca çocuğun odasında bulunan çok fazla oyuncak çocuğun herhangi bir oyunu esnasında dikkat dağıtıcı unsur olabilmektedir. Oyuncak da elbette önemlidir ama çocuk nasıl toprakla oyun oynarken herhangi bir malzemeye gerek duymuyorsa sadece hayal gücüyle de oyunlar oynayabilir. Yeter ki çocuğunuzu teşvik edin. Çocukların hemen hemen hepsi yaratıcıdır bu konuda. Bize göre bir çarşaf onlara göre bir yelkenlinin yelkeni, bir çadır, bir peri, bir bulut vb.. görünür. Yeter ki fırsat tanıyalım.
Ve en önemlisi çocuğun oyunlarına anne-baba olarak arada katılmanız. Bazen bir kutu oyununa, bazen hayali bir oyuna. Çocuğunuzun çok farklı yönünü keşfedeceğinize emin olabilirsiniz.
