Okul Öncesi Çocuklar İçin Deneyler

Anaokulu öğrencileri için merak en etkili öğrenme yöntemidir. Bu noktada da onlarda merak uyandıracak anaokulu deneyleri, hem gördükleri deneyleri sorgulamalarına hem de anasınıfı seviyesinde yaptığı bu deneyler sayesinde gelecekte alacağı fen bilgisi derslerinin temelini atmış olacaktır. Evinizde çocuğunuzla beraber yapabileceğiniz okul öncesi deneyler ve fen etkinlikleri çocuğunuzun eğlenirken öğrenmesini sağlayacaktır. Sizler için hazırladığım anasınıfı deneylerini gelin birlikte inceleyelim.

Okul öncesi için zihinsel etkinliklerin etkisini yadsıyamayacağımız gibi, çocukların gelişiminin doğru gerçekleşmesi için anaokulu ve kreş seçiminin önemi de yadsınamaz. Sizler de çocuğunuz için okul arıyorsanız Anaokulları ve Kreşler listemize göz atabilirsiniz.

Şişe ile Balon Şişirme

Okul öncesi fen deneyleri arasında çocuklarınız keyif alacağı fen etkinliklerinden biride farklı malzemeler kullanarak balon şişirebileceğiniz bu deneydir.

Deney için gerekli malzemeler; balon, 40 ml su, 1 litrelik meşrubat şişesi, limon suyu, pipet ve 1 çay kaşığı karbonat.

Yapılışı:

• Başlamadan önce, şişirmeyi mümkün olduğunca kolaylaştırmak için balonu esnettiğinizden emin olun.
• Meşrubat şişesine 40 ml suyu dökün.
• Şişenin içindeki suya 1 kaşık karbonatı ekleyin ve pipet yardımıyla iyice karıştırın.
• Limon suyunu da şişenin içine dökün ve zaman kaybetmeden balonun ağzını şişenin ağzına koyun.

Neler Oluyor?

Her şey yolunda giderse balonunuz şişmeye başlayacak. Çünkü limon suyunun karbonata eklenmesi kimyasal reaksiyona neden olur. Karbonat baz iken, limon suyu bir asittir ve ikisi birleşince karbondioksit (CO2) oluştururlar. Gaz yükselir ve şişeden kaçmaya çalışır ancak balondan kaçamayacağı için balonunuz şişmeye başlar.

Pipet ile Patates Delme

Patatesleri pipet ile delmek mümkün mü? Hava basıncının şaşırtıcı şekillerde nasıl kullanılabileceğini gösteren bu eğlenceli anasınıfı deneyiyle hemen nasıl yapıldığını öğrenebilirsiniz.

Deney için gerekli malzemeler; çiğ patates ve sert pipet.

Yapılışı:

• Plastik pipeti yanlarından tutun (üstteki deliği kapatmadan) ve patatesleri hızlı bir şekilde delmeyi deneyin, ne oldu?
• Deneyi yeni bir pipetle tekrarlayın, ancak bu sefer baş parmağınız ile pipetin üstteki değilini kapatın.

Neler Oluyor?

Baş parmağınızı pipetin üstündeki deliğin üzerine yerleştirmek, patates derisini delme ve pipeti patatesin derinliklerine itme gücünüzü arttırır. Denemeyi pipetin üstündeki deliği kapatmadan yaptığınızda ise sadece az miktarda patates delmiş olabilirsiniz, peki ikinci denemede neden daha başarılısınız?

Pipetin üstünü başparmağınızla örtmek içerideki havayı hapseder ve pipeti patates derisine saplarken sıkıştırmaya zorlar. Bu, havanın pipetten dışarı itildiği ilk denemenin aksine, pipeti patatesi delebileceği kadar güçlü kılar.

Şekeri Farklı Isılarda Çözme

Heyecan verici bilim dünyasını hayata geçirmeye yardımcı olan bu anaokulu deneyi çocuklar için eğlenceli ve bir o kadar da öğretici bir fen etkinliğidir. Bu etkinlik okul öncesi fen deneyleri arasında oldukça bilinmektedir.

Deney için gerekli malzemeler; küp şeker, bir bardak soğuk su, bir bardak sıcak su ve kaşık.

Yapılışı:

• Bardaklarda eşit miktarda su olduğundan emin olun.
• Soğuk suya bir küp şeker koyun ve şeker kaybolana kadar kaşıkla karıştırın. Bardağa şeker atmaya devam edin ve şeker çözülmeyi durdurana kadar bu işlemi tekrarlayın (suya koyduğunuz şeker küplerinin sayısını saymayı unutmayın). Şeker çözülmek yerine camın dibinde toplanmaya başladığında bu bardaktaki işleminiz bitmiş demektir.
• Aynı işlemi sıcak su için tekrarlayın, soğuk ve sıcak suda çözünen şeker küplerinin sayısını karşılaştırın, hangisinde daha fazla çözüldü?

Neler Oluyor?

Soğuk suda daha az küp şeker çözüleceğini göreceksiniz. Bunun nedeni sıcak suyun, soğuk sudaki moleküllerden daha fazla yayılan daha hızlı hareket eden moleküllere sahip olmasıdır. Sıcak sudaki moleküller arasında daha büyük boşluklar vardır ve bu da moleküller arasına daha fazla şeker sığmasını sağlar.

Limon Suyu ile Görünmez Mürekkep

Okul öncesi deneyler arasında yer alan bu basit ama eğlenceli deney, çocuklarınızın fen etkinliklerine olan ilgi ve alakasını yükseltecektir.

Deney için gerekli malzemeler; yarım limon, su, kaşık, kase, ucu pamuklu çubuk, beyaz kağıt ve lamba.

Yapılışı:

• Kaseye biraz limon suyu sıkın ve birkaç damla su ekleyin. Suyu ve limon suyunu kaşıkla karıştırın.
• Ucu pamuklu olan çubuğu karışıma batırın ve beyaz kağıda bir mesaj yazın.
• Karışımla yazdığınız mesajın kurumasını bekleyin, böylece mesajınız görünmez olacaktır.
• Gizli mesajınızı okumaya veya bir başkasına göstermeye hazır olduğunuzda, bir ampule yakın tutarak kağıdı ısıtın.

Neler Oluyor?

Limon suyu, ısıtıldığında oksitlenen ve kahverengiye dönen organik bir maddedir. Limon suyunu suda seyreltmek, kağıdı uyguladığınızda fark etmeyi daha da zorlaştırır, hiç kimse ısıtılana ve gizli mesaj ortaya çıkana kadar varlığının farkında olmayacaktır.

Suda Yüzen Yumurta

Okul öncesi fen deneyleri arasında öğrencilerin en çok sevdiği deneylerin başında yumurta ile yapılanlar gelmektedir. Bir yumurtayı bir bardak normal içme suyuna düşürürseniz dibe batar, ancak tuz eklerseniz ne olur? Sonuçlar ilginç olmakla beraber, yoğunluk hakkında bazı gerçekleri öğretiyor.

Deney için gerekli malzemeler; bir yumurta, su, tuz ve uzun bardak

Yapılışı:

• Yaklaşık yarısı dolana kadar bardağa su dökün.
• Bol tuz (yaklaşık 6 yemek kaşığı) ilave edin.
• Bardak dolana kadar dikkatlice normal suya dökün (tuzlu suyu normal suyla karıştırmamaya dikkat edin).
• Yumurtayı yavaşça suya indirin ve ne olduğunu izleyin.

Neler Oluyor?

Tuzlu su sıradan musluk suyundan daha yoğundur, sıvı ne kadar yoğun olursa bir nesnenin içinde yüzmesi o kadar kolay olur. Yumurtayı suya bıraktığınızda, musluk suya batacaktır, tuzlu suya geldiğinde ise su yumurtanın yüzmesi için yeterince yoğundur. Musluk suyunu tuzlu suya eklerken dikkatli olursanız, yumurtanın camın ortasında yüzdüğünü göreceksiniz.

Mikrop Kaçırma Deneyi

Bu çocuk deneyinin sonunda karabiberin deterjanlı parmağınızdan hemen uzaklaştığını göreceksiniz. Bunun sebebi ise deterjanın formülü. Temizlik malzemeleri, suyun yüzey gerilimini kırdığı için karabiberin dağılmasını sağlıyor.

Gerekenler:

• Geniş bir tabak
• Su
• Toz karabiber
• Bulaşık deterjanı

Hazırlanışı:

• Suyu tabağın içerisine dökün.
• Su döktüğünüz tabağın içerisine yüzeyi kaplayacak kadar, eşit şekilde toz karabiber dökün.
• Parmağınızı suyun içine sokun ve karabiberin buna nasıl bir tepki gösterdiğini izleyin.
• Şimdi ise parmağınızı biraz bulaşık deterjanının içerisine batırın.
• Parmağınızı karabiberli suyun içerisine tekrar sokun – karabiberin tepkisi nasıl değişti?

Bu deneyi kullanarak çocuğunuza elini neden sabunla yıkaması gerektiğini anlatabilirsiniz, çünkü mikroplar da sabuna tıpkı karabiber gibi bir tepki vererek kaçacaktır.

Görünmez Mürekkep

Bu basit deneyin sırrı, limon suyunda bulunan karbon moleküllerinde gizli. Oda sıcaklığında görünmez olan bu moleküller, ısıyla karşılaştıklarında renk değiştirir ve görünür hale gelir.

Gerekli Malzemeler:

• Limon (alternatif olarak sirke, soğan suyu, portakal suyu vb. kullanılabilir)
• Su
• Bir kâse ya da bardak
• Kulak çubuğu
• Beyaz kağıt
• Isı kaynağı (örneğin ocak, fön makinesi, çakmak)

Adımlar:

• Yarım limonu sıkıp, suyla hafifçe seyrelterek mürekkep haline getirin.
• Kulak çubuğunu hazırladığınız limonlu karışıma batırarak pamuk ucunu iyice ıslatın.
• Beyaz kağıt üzerine istediğiniz yazıyı ya da çizimi yapın.
• Kağıdı ısıya maruz bırakın (örneğin ocakta hafifçe ısıtın).
• Kağıttaki yazı ya da çizimlerin belirmesini izleyin!

Aynı etki, organik yapıları sayesinde sirke, soğan suyu, bal ve portakal suyu gibi maddelerde de görülebilir. Elinizde hangi malzeme varsa, bu maddeleri kullanarak deneyinizi gerçekleştirebilir ve gizli mesajınızı ortaya çıkarabilirsiniz!

Şişedeki Yumurta

Şişenin içindeki yanmakta olan alev, içerideki havayı ısıtır. Oksijen tükendiğinde alev söner ve şişe yavaşça soğumaya başlar. Havanın soğumasıyla birlikte şişenin içindeki hava basıncı azalır. Bu düşük basınç, şişeyi adeta bir vakum gibi davranmaya iter ve yumurtayı içeri çeker!

Gerekli Malzemeler:

• Cam bir şişe
• Haşlanmış yumurta
• Küçük bir kağıt parçası ya da pasta mumu
• Kibrit veya çakmak (kağıdı veya mumu yakmak için)

Adımlar:

• İlk olarak şişenin kapağını açın.
• Küçük kağıt parçasını yakın ve dikkatlice şişenin içine bırakın. Eğer mum kullanacaksanız, mumu yakıp yumurtanın üzerine yerleştirin ve mumu şişenin içine sokun.
• Yumurtayı şişenin ağzına yerleştirin. Mum kullanıyorsanız, mumun şişeye girdiğinden ve yumurtanın şişenin hava akışını tamamen kapattığından emin olun.
• Birkaç saniye bekleyin ve yumurtanın nasıl şişenin içine çekildiğini izleyin!
• Yumurtanın şişeye girdiğini gördünüz mü? Bu eğlenceli deney, çocuklara hava basıncının nasıl çalıştığını öğretmek için harika bir yol. Şöyle açıklayalım:

Yumurtayı geri çıkarmak için, şişenin içindeki hava basıncını artırmanız gerekir. Bunu yapmanın en kolay yolu, şişeye güçlü bir nefes üflemektir. Yumurta, havanın etkisiyle dışarı çıkacaktır, ancak dikkat edin, bu biraz çaba gerektirebilir!

Deneyi daha eğlenceli hale getirmek isterseniz, şişenizi kartonlar ve süsleme malzemeleriyle bir "Canavar" haline getirebilirsiniz. Şişenizi istediğiniz gibi süsleyin ve yumurta yiyen canavarınızı oluşturun!

Bu deney mutlaka bir yetişkin gözetiminde yapılmalıdır, çünkü ateş kullanmak küçük çocuklar için riskli olabilir. Ayrıca, yumurtanın şişeye rahatça girmesi ve parçalanmaması için deneye başlamadan önce şişenin ağzını hafifçe ıslatmanız faydalı olacaktır.

• İstanbul'daki anaokulları incelemek için İstanbul Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.
• Ankara'daki anaokulları incelemek için Ankara Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.
• İzmir'deki anaokulları incelemek için İzmir Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.
• Antalya'daki anaokulları incelemek için Antalya Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.
• Kocaeli'deki anaokulları incelemek için Kocaeli Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.
• Bursa'daki anaokulları incelemek için Bursa Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.
• Adana'daki anaokulları incelemek için Adana Anaokulları Listesini kolayca ziyaret edin.