Aile ve Okul İşbirliğinin Çocukların Okul Başarısı Üzerine Etkisi

Maple Bear Çekmeköy Akademik Koordinatörü Duygu Bekli sizleri aile ve okul işbirliğinin okul başarısındaki etkisi üzerine bilgilendiriyor. Çocukların okul başarıları, onları hayatları boyunca etkileyecek bir husustur ve bu noktada aileye düşen bazı görevler vardır. Aile katılımı, başarı elde etmek için anne-babaların okul ve kendi çocukları ile iletişimi anlamına gelir.

Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, ebeveynlerin okul başarısına katılımlarının etkileri çok önemlidir çünkü çocukların okul başarıları, onları yaşamları boyunca sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimleri bakımından etkileyebilmektedir. Bu doğrultuda aileye düşen bazı görevler vardır. Günümüzde çocuklarının hayatlarına nasıl karışacağını bilmeyen birçok ebeveyn bulunmaktadır. Bu nedenle ebeveynlerin, anne-baba katılımı hakkında doğru bilgi edinmelerinde yarar vardır.

“Anne-babalar olarak çocuklarınızın akademik başarısını desteklemek için beraber kültürel etkinliklere katılıp müzelere, kütüphanelere, milli parklara ve hayvanat bahçelerine gezi düzenleyerek, araştırmalar yapabilirisiniz.” Hill ve Tyson (2009) 'nun ebeveyn katılımı hakkındaki meta-analiz sonuçlarına göre, eğitim ve akademik başarı ya ilişkin üç tip aile katılımı tanımlanmıştır. Bunlar; okul temelli katılım, ev tabanlı katılım ve bilişsel-düşünsel katılımdır (akademik sosyalizasyon). Her şeyden önce, ev merkezli katılım, okul çalışmaları hakkında veliler ve çocuklar arasındaki iletişim gibi stratejileri içerir. Ev-eksenli katılıma bazı örnekler şunlardır; çocuklarınızın akademik başarısını desteklemek için beraber kültürel etkinliklere katılıp, müzelere, kütüphanelere, milli parklara ve hayvanat bahçelerine gezi düzenleyerek, araştırmalar yapabilirisiniz.

Ayrıca evde de öğrenme ortamı yaratılabilir. Ev ödevlerine yardımcı olmak, kitaplık oluşturmak veya haber köşesi oluşturmak ev-eksenli katılıma bazı örneklerdir. Okul temelli katılım, okulu ziyaret etmek, gönüllü olarak çalışmalarda yer almak, mesleğinizle ilgili sınıf içi faaliyetler planlamak, okul ve veliler arasındaki iletişimi kapsamaktadır. Son olarak, akademik sosyalleşme ise, ailelerin kendi çocuklarından eğitsel ve mesleki beklentilerini içermektedir (Hill & Tyson, 2009).

“Anne ve babalar olarak, çocuklarınız ile yeni öğrenme stratejilerini tartışmak ve çocuklarının geleceğine dair planlar ve hazırlıklar yapmak, onların daha çok başarılı olmalarını sağlayacaktır.”

Ayrıca, McBride ve arkadaşları (2009) erken aile katılımı (okul öncesi) ve geç ebeveyn katılımının çocukların okul başarısı üzerinde ayrı etkileri olduğunu keşfetti. Erken ebeveyn katılımı ve akademik başarı arasındaki ilişki ebeveynlik etki alanlarında da farklılık gösterir. Örneğin, baba ile çocuk arasındaki ev merkezli katılım çocuğunuzun okul başarısını, okul öncesi yıllarda sonraki yıllara oranla daha fakla etkilemektedir (e.g., McBride, Dyer, Liu, Brown, & Hong, 2009). Bu nedenler, anne ve babalar olarak çocuğunuzla erken çocukluk döneminde yaptığınız sıcak, içten ve anlayışlı tutumlarınız çocuklarınızın gelecekteki başarılarını etkilemektedir. Hill and Taylor (2009)’ın çalışmalarının sonucuna göre aile katılımı ve okul başarısı arasında pozitif korelasyon vardır. Bu şu demektir: Anne-babalar olarak siz çocuğunuzun sosyal, duygusal, bilişsel ve kültürel eğitimine ne kadar katkı sağlarsanız, çocuklarınız da bu denli akademik başarı elde edebilirler.

Aile ve okul işbirliğinde velilerin dikkat etmesi gereken unsurlar nelerdir?

Aile ve okul işbirliğinde velilerin dikkat etmesi gereken bazı unsurlar vardır. Örneğin, eğer aileler aşırı baskıcı ise, çocuklarından akademik başarı beklentileri çocuklarının yeteneklerinin üzerinde ise bu durum çocuklarının akademik olarak kaygılanmalarına, öfkelenmelerine ve şiddete yönelmelerine sebep olabilir. Ayrıca ailede öğretilenler ile okulda verilen bilgiler arasında bir çelişki var ise, bu tür durumlarda çocuk akademik olarak başarısız olabilir. Bu hususta, anne ve babalar olarak sizlere bazı görevler düşmektedir. Okulda verilen eğitim programlarını ve etkinlikleri takip etmek, evde çocuğunuzla yaptığınız faaliyetleri okul ile paylaşmak, çocuklarınızın öğretmenleri ile sık sık gelişimsel toplantılar yapmak, çocuğunuzun okul başarısı ve sağlıklı gelişimi için okul-aile işbirliğini güçlendirecektir. Unutmayınız ki, çocuklarınıza zorlandıkları konularda yardımcı olmak ve onlara anlaşıldıklarını hissettirmek, çocuklarınızı akademik olarak başarılı kılacaktır (e.g., Hoover-Dempsey, Battiato, Walker, Reed, DeJong, & Jones, 2001).

Fan ve Chen (2001)’a göre etkin şekilde yapılan veli-okul işbirliği, çocukların okul başarısını büyük oranda etkilediklerini kanıtlamışlardır. Örneğin, çocuklarla yapılan bir proje üzerinde çalışmak, oyun oynamak, spor yapmak ve güncel olaylar hakkında konuşmak dahi çocukların bilişsel becerilerini geliştirmektedir. Bu tip veli katılımı, okul ortamında, çocukların olaylar hakkında düşünsel beceriler kazanmalarını sağlayacaktır. Etkili ebeveyn-okul katılımı, çocukların akademik başarısını artırdığı gibi çocukların bağımsızlık, özgüven ve benlik duygularını da geliştirdiği kanıtlanmıştır (Fan ve Chen, 2001).

Son olarak, şu inkar edilemez ki ebeveynin çocuk üzerindeki etkisi büyüktür ve anne-baba olarak sizler çocuklarınızın yaşamlarına doğrudan müdahale edebilirsiniz. Fakat, şu şüphesiz ki bir çok anne-baba çocuklarıyla nasıl iletişim kuracağını bilmemektedir veya yanlış iletişim kurabilmektedir. Bundan dolayı, ailelerin çocuklarının sosyal ve gelişimsel becerilerini çok iyi tanıyıp, onların bilgi ve yetenekleri doğrultusunda okul ile işbirliği yaparak çocukları desteklemeleri gerekmektedir.

KAYNAKLAR

• Fan, X., & Chen, M. (2001). Parental involvement and students’ academic achievement: a meta-analysis. Educational Psychology Review, 13(1), 1-22.
• Hill, N. E., & Tyson, D. F. (2009). Parental involvement in middle school: a meta-analytic assessment of the strategies that promote achievement. Development Psychology, 45(3), 740-763.
• Hoover-Dempsey, K. V., Battiato, A. C., Walker, J. M. T., Reed, R. P., DeJong, J. M., & Jones, K. P. (2001). Parental involvement in homework. Educational Psychologist, 36(3), 195-209.
• McBride, B. A., Dyer, W. J., Liu, Y., Brown, G. L., & Hong, S. (2009). The differential impact of early father and mother involvement on later student achievement. Journal of Educational Psychology, 101(2), 498-508.

Bu yazı Maple Bear Akademik Koordinatörü DUYGU BEKLİ tarafından yazılmıştır.