Okula Gitmeyi Reddeden Çocuklar ile Başa Çıkmak

Birçok çocuk okula gitmeyi dört gözle bekler. Çocuklar, okulda geçirdikleri günün her kısmından aynı şekilde zevk almayabilirler ancak genel olarak okulda arkadaşları ile birlikte vakit geçirmek, yeni bilgiler öğrenmek ve sınırlarını zorlamaktan hoşlanırlar. Bazı çocukların ise okula gitmekten ödü kopar. Bu çocuklar için okula gitme fikri o kadar stres verici bir hale dönüşebilir ki okula gitmemek için sinir krizleri geçirebilir veya baş ağrısı, karın ağrısı veya göğüs ağrısı gibi şikâyetleri olduğunu söyleyebilirler.

Çocuklar Neden Okula Gitmeyi Reddeder?

Bazı çocuklar için okula gitmemeyi istemenin açık sebepleri olabilir. Bunlar zorbalık görme, bir aile üyesinin ölümü veya yeni bir yere taşınma gibi sebepler olarak kendilerini gösterebilirler. Bahsedilen sebeplerden ötürü ve eğer bu sebepler çocuğun evde belli bir süredir evde kalmak istemesine sebep olduysa, çocuğunuz okula gitmek istemeyebilir.

Her ne kadar okula gitmeyi reddetmenin ayrılma korkusu ve soysal fobiler ile ilişkili olduğu düşünülse de, bu eylemin asıl nedenini tahmin etmenin en kolay yolu, çocuğunuzun okula gitmeyi reddetmesinin onda tereddüt ve gerginliği tetikleyen düşünce ve deneyimlere bağlı olduğunun farkında olmaktır.

Okul Reddinin Belirtileri

Okul reddi, en çok 3 ila 5 yaş aralığındaki çocuklar arasında, anaokuluna başladıklarında görülür. Bu durum, aynı zamanda 10 ila 11 yaş arasındaki çocuklarda, ilkokulun sonlarına doğru da görülür. Çocukların okula gitme vakti geldiğinde gösterdikleri ret belirtileri, sinir krizi geçirme ve ağlamaya ek olarak aşağıdaki durumları da kapsayabilir:

• Karın ağrısı
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Mide bulantısı
• Göğüs ağrıs
• Eklem ağrısı

Her ne kadar bu belirtiler başka hastalıklardan muzdarip olan çocuklarda da görünebilse de bunun okul reddinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamanın en iyi yolu çocuğunuza okula gitmeyeceğini söylediğinizde durumlarında bir iyileşme görüp görmemenizdir. Çocuğunuzun okula gitmeyi reddetmesinden dolayı ortaya çıkabilecek diğer belirtiler ise aşağıdaki gibidir:

• Kilo almak
• Ciltte soğukluk
• Okula gitmediğinde çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi birini görmemeniz
• Doktor muayenelerinde herhangi bir hastalık izine rastlanamaması – örneğin çocuğunuz eklem ağrısından şikâyetçi olabilir ancak doktor, muayenesi sonucunda çocuğunuzun eklemlerinde herhangi bir sorun ile karşılaşmayabilir
• Farklı tür korkular, fobiler veya çocuğunuzun yanınızdan ayrılmak istememesi, çok fazla endişelenmesi veya kâbus görme gibi anksiyete belirtileri


Okul Reddi ile Başa Çıkma

Okul reddi ile başa çıkmanın temel amacı çocuğu okula gitmeye ikna etmektir. Çocuğunuz hasta gibi göründüğünde ve o gün evde kalmak istediğinde çocuğunuzun aslında okula gitmeyi reddettiğini anlayıp anlamamak her zaman kolay olmayabilir.

Doktor muayenesi, çocuğunuz okula gitmek istemediğinde atılacak ilk adımdır. Bu muayene sonucunda çocuğunuzun okula gitmesine mani olacak herhangi bir fiziksel sorun olmadığı anlaşılacaktır. Ancak ne yazık ki her ne kadar doktorunuz çocuğunuz ve sizinle konuştuktan sonra ve çocuğunuzu muayene ettikten sonra fiziksel bir hastalık ihtimalini elemiş olsa da, okula gitmeyi reddeden bazı çocuklarda birden fazla uzmana göründükten ve birçok test yapıldıktan sonra son teşhis yapılmaktadır.

Okul reddi teşhisi konulduktan sonra:

• Çocuğunuzun her gün okula gittiğinden emin olun çünkü çocuğunuz evde ne kadar uzun süre kalırsa sonra okula gitmek onun için bir o kadar zor olacaktır.
• Çocuğunuzun muhtemelen fiziksel bir hastalığı olmaması, gösterdiği belirtilerin gerçek olmadığı anlamına gelmemektedir. Çocuğunuz bahsettiği karın ve baş ağrısı gibi belirtiler hakkında yalan söylemiyor, okula gitme korkuları nedeniyle bu belirtileri gösteriyor olabilirler.
• Çocuğunuzla ve okuldaki görevlilerle konuşun ve çocuğunuzun okula gitmeyi reddetmesini tetikleyebilecek zorbalık, dersteki performans ile ilgili problemler veya arkadaş edinmede zorluk çekme gibi olası sebeplerin üstünde durun.
• Eğer çocuğunuzu okula gitmesi için zorladığınızı düşünüyorsanız, doktorunuzdan ve okul psikoloğundan destek alın.
• Bir belirti güncesi oluşturun ve çocuğunuzun gerçekten okula gidebilecek gibi olmadığı zamanlarda doktorunuza gösterin.
• Eğer boşanma, ayrılma, disiplin sorunları, ailede ölüm, yeni kardeş veya yakın zamanda taşınmış olma gibi ev içi sorunlar var ise aile veya terapisi seçeneğini gözden geçirin.

Ebeveynler için en önemli noktalardan biri, çocuğunuzun göstermiş olduğu belirtilerin fiziksel bir hastalıktan ziyade okul reddi sebebiyle ortaya çıkıyor olma ihtimaline açık olmalarıdır. Bu ihtimale açık olmak, çocuğunuzun okula daha rahat bir şekilde dönmesini ve gereksiz yere çeşitli testlerin yapılmamasını sağlayacaktır. Eğer doktor kontrolünden sonra bile çocuğunuzun okula gitmeyi reddettiği için bu durumda olduğundan emin olamıyorsanız, daha detaylı bir muayene yapılana veya farklı bir doktordan ikinci bir fikir alana kadar çocuğunuzu okula göndermeye devam edebilirsiniz.

Bu yazı Özel Mia Mutlu İlk Adımlar Anaokulu Kurucusu Arif Bilici tarafından yazılmıştır.