Okul Öncesi Eğitimde Yaklaşım Modelleri

Okul öncesi eğitimin önemi uzmanlar tarafından sık sık vurgulanıyor. Çocukların sağlıklı birer yetişkin olması için okul öncesi eğitimde uygulanan eğitim modellerinin birçok faydası var. Okul öncesi eğitim, çocukların temel becerilerini kazandıkları, sosyal ve duygusal gelişimlerini destekledikleri ve öğrenmeye olan ilgilerini geliştirdikleri kritik bir dönemi işaret eder. Bu dönemde, çeşitli eğitim yaklaşımları kullanılarak çocuklara en iyi şekilde hizmet verilir. Bu makalede, okul öncesi eğitimde yaygın olarak kullanılan eğitim yaklaşımlarına kısaca göz atacağız. Bu yaklaşımların en önemli üç tanesi; Montessori, Waldorf ve Reggio Emilia. Bunların yanı sıra diğer yaklaşım türleri hakkında da bilgiler edineceğiz.

Her biri farklı gelişim alanlarına odaklanan bu yaklaşımlar, belirli değerlere öncelik verir ve bazı davranışları geliştirmeyi hedefler. Bu yaklaşımların ayrıntılarına bakıp, çocuğunuz için en doğru eğitim modelini bulabilirsiniz.

Eğitim Yaklaşımları Nedir?

Eğitim yaklaşımları, öğrencilere öğrenme deneyimi sunma biçimlerini ve pedagojik prensipleri ifade etmektedir. Okul öncesi eğitimde kullanılan farklı yaklaşımlar, küçük yaştaki öğrencilerin, öğrenme biçimlerini ve gelişim ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak tasarlanmaktadır.

Montessori Eğitim Yaklaşımı

Montessori yaklaşımı, 1900’lü yılların başında Roma’da İtalyan doktor ve pedagog Maria Montessori tarafından geliştirilmiştir. Montessori okulları, çocuk merkezli bir yaklaşım benimser ve çocukların kendi hızlarında öğrenmelerine fırsat tanır. Montessori Eğitimi veren öğretmen çevreyi hazırlar ve çocuğun çevreyle etkileşime geçmesini sağlar.

Bu yaklaşımda, öğrencilere özgürlük ve sorumluluk verilir ve özel olarak tasarlanmış materyaller kullanılır. Montessori, akademik gelişimi destekler. Çocukların kendilerine özgü bir birey olmalarını sağlar. Her çocuğun kendi kapasitesi doğrultusunda öğrendiği bilgiye odaklanmasına olanak tanır. Bu yaklaşımın çocuğa kazandırdığı diğer özellikler; özgüven, inisiyatif, konsantrasyon, düzenlilik, ne istediğini bilme, bağımsızlık ve başkalarına olan saygıyı geliştirme gibi terimlerle tanımlanabilir.

Ülkemizdeki eğitim sisteminde aynı yaştaki öğrenciler aynı sınıfta eğitim görür. Montessori yaklaşımına göre ise bu durum böyle değildir. Bu yaklaşımda farklı yaş gruplarındaki çocuklar aynı sınıflarda eğitim görmelidir. Uygulamadaki amaç, büyük yaş çocukların daha küçük yaş çocuklar için rol model olması; büyük yaş çocuklar için de yardımlaşma ve özgüvenin desteklenmesidir.

• Kimler Montessori ile eğitim alıp başarılı olmuş görmek isterseniz Montessori Eğitimi Almış 10 Başarılı İnsan makalesine mutlaka göz atmalısınız.

Montessori yaklaşımıyla eğitim veren okullarda çocukların kullandığı oyuncaklar da sahip oldukları nitelikler bakımından farklılık gösterir. Çocuklar farklı duyu organlarıyla oyuncakları keşfederek özgür bir ortama kavuşurlar. Bu oyuncaklar küçük kas gelişimini sağlarken hem de basitten zora, somuttan soyuta geçişi öğrenmeyi destekler.

• Montessori Eğitimi Veren Kadıköy Anaokulları listesine bakarak örnek okulları inceleyebilirsiniz.

Peki, Neden Montessori Yaklaşımını Tercih Etmelisiniz?

• Çocuklarınız daha bağımsız bireyler olur ve liderlik becerileri öne çıkar,
• Öğrenme faaliyeti, sakin ve özgür bir ortamda gerçekleşir,
• Çocukların bireysel farklılıkları ortaya çıkar.

Waldorf Yaklaşımı

Waldorf yaklaşımı, 1919 yılında Rudolf Steiner tarafından geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın temel amacı, çocukların tüm gelişim alanlarına odaklanarak eğitim almasıdır. Eğitimin ilk yıllarında oyun ile öğrenme gerçekleştirilir.

Waldorf, çocukların doğal gelişim evrelerini dikkate alır ve sanat, el işleri ve yaratıcı aktiviteleri önemser. Waldorf okulları, düşünsel, duygusal ve fiziksel dengenin önemini vurgular.

Bu yaklaşımda, etkinlikler rutin olarak yapılır ve farklı yaşlardaki çocuklar aynı sınıflarda eğitim alır. Öğretmen birkaç yıl boyunca aynı sınıfla eğitime devam eder. Oyun odaklı olan bu yaklaşımda çocuklar çoğunlukla bahçede zaman geçirir. Bahçede geçirilen zaman diliminde hedeflenen amaç, çocukların doğa ile iç içe olmasıdır. Bu sayede çocuklarda doğa bilinci ve sevgisi oluşur.

Bir diğer amaç ise, tüm etkinliklerin yaratıcı yollarla planlanması ve uygulanmasıdır. Bu yaklaşımın dikkat çeken özelliklerinden biri de akademik gelişime çok fazla odaklanmaması ve teknolojiyi eğitim sürecinin dışında tutmasıdır. Bu eğitim sisteminde okuma-yazma çalışmaları 1. sınıfta başlar.

Neden Waldorf Yaklaşımını Tercih Etmelisiniz?

• Çocuğunuzun bireysel gelişimi desteklenir,
• Çocuğunuzun neyi düşünmesine değil, nasıl düşünmesi gerektiğine odaklanır,
• Çocuğunuzun yaratıcılığını destekler ve çok yönlü gelişmesini sağlar,
• Çocuğunuz Waldrof okulunu bitirdikten sonra, kendi yolunda kimseye ihtiyaç duymadan büyük bir özgüvenle ilerler.

Reggio Emilia Eğitim Yaklaşımı

En çok uygulanan yaklaşım modellerinden biri olan Reggio Emilia, İtalya’da bir kasaba ismidir. Reggio Emilia kasabasında anne-babalar çocukları için bir okul kurmak istemiştir ve bu yaklaşım ortaya çıkmıştır.

Bu yaklaşım, çocukların düşünsel ve duygusal gelişimlerini desteklemeyi amaçlar. Reggio Emilia yaklaşımı öğrencilere ifade özgürlüğü tanır, projeler üzerinde çalışmalarını teşvik eder ve öğrenme süreçlerini belgeler.

Çocukların araştırmaya teşvik edilmesi ve öğretmenlerin de çocukları araştırmaya yönlendirmesi üzerine geliştirilmiştir. Reggio Emilia Yaklaşımı’nı uygulayan okullar proje merkezlidir ve birçok okul öncesi programını içinde barındırır. Çocukların ilgilerine göre projeler seçilir ve müfredat oluşturulur.

Reggio Emilia Eğitim Yaklaşımını Tercih Etmeniz İçin Sebepler;

• Çocuğunuz iyi bir vatandaş olur,
• Çocuğunuz, sorunları ve anlaşmazlıkları çözme becerisini edinir,
• Çocuğunuz proje bazlı çalışarak işbirliği içinde çalışır.

Anaokulu Eğitim Yaklaşımları

PYP (Primary Years Program) – İlk Yıllar Programı

PYP (Primary Years Program) yani İlk Yıllar Programı, 3-12 yaş arası çocuklar için planlanmış bir programdır. Bu programdaki temel amaç, çocukların sosyal ve fiziksel dünyayı aktif olarak öğrenmeleridir.

Bilgiler tek başına yeterli değildir. Kavram, beceri ve tutumlar geliştirilmelidir. Uluslararası zihniyete sahip bireyler yetiştirmeye yönelik disiplinler üstü bir öğretim programıdır.

Program hakkında ayrıntılı bilgi almak için Özel Okullarda Uygulanan Primary Years Programı adlı makaleyi okuyabilirsiniz.

High Scope Eğitim Yaklaşımı (Yüksek Kapsam)

High Scope Eğitim Yaklaşımı’nda çocuk, müfredat ve programın merkezindedir. Temel amaç, çocuğun aktif öğrenmeyi gerçekleştirebilmesidir. Çocuklar kendi kendilerine plan yapıp öğrenme eylemini gerçekleştirebilirler. Etkin öğrenme bir diğer amaçken tüm duyuruların aktif olduğu bir öğrenme ortamı oluşturulur.

Bank Street (Bank Caddesi)

Bank Street Eğitim modeli de oyun merkezli öğrenme ile benzerlik gösterir. Çocuklar, aktif olarak öğrenir, araştırma yapar, gözlemler ve farklı müfredatları tecrübe eder. Oyuncaklar ve kullanılan materyaller çok önemlidir. Bunlar öğretmenin kolaylaştırıcı olmasını vurgular.

Creative Curriculum (Yaratıcı Öğretim Programı)

Creative Curriculum yani Yaratıcı Öğretim Programı, eklektik olarak birçok yaklaşımı içinde barındırır. Öğretmen, çocukları yönlendirir ve gözlem yaparak değerlendirir.

Cooperative (Kooperatif)

Bu yaklaşımda, aileler çocukların eğitimine katılır ve okulda söz sahibidir. Sınıfların düzenlenmesi ve programların hazırlanmasında okul ile işbirliği içinde olur. Problemlerin çözümüne odaklanılır. Programdaki amaç, ailelerin çocuklarının gelişimini yakından gözlemlemesidir.

Bütün bu eğitim anlayışlarını bünyesinde kullanan çeşitli okul öncesi eğitim kurumlarına göz atmak için anaokulları listemizi inceleyin.

STEM Yaklaşımı

STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) eğitimi, bilimsel düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Bu yaklaşım, öğrencilere pratik uygulamalarla soyut bilgileri somutlaştırma fırsatı sunar ve işbirliği ve takım çalışmasını teşvik eder.

P4C (Philosophy for Children) Yaklaşımı

P4C, çocuklara felsefi düşünmeyi öğretmeyi amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, çocukların düşünsel esnekliği geliştirmelerine ve ahlaki düşünme becerilerini kazanmalarına yardımcı olur.

Hibrit Eğitim Yaklaşımı

Hibrit eğitim, geleneksel sınıf öğretimini çevrimiçi eğitimle birleştiren bir modeldir. Bu yaklaşım, öğrencilere esneklik sağlar ve teknolojiyi etkili bir şekilde kullanma becerisi kazandırır.

Masal Terapisi Yaklaşımı

Masal terapisi, öykülerin duygusal dengeyi bulmada ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmede kullanıldığı bir yaklaşımdır.

SCAMPER Tekniği

SCAMPER, düşünsel yaratıcılığı teşvik etmek için kullanılan bir tekniktir. Bu teknik, öğrencilere sorular sorarak düşünme, değişiklikler yapma ve yenilikçi düşünme becerileri kazandırır.

Eğitsel Oyunlar

Eğitsel oyunlar, çocukların öğrenirken eğlenmelerini sağlayan oyun tabanlı bir öğrenme yöntemidir. Bu yaklaşım, öğrenmeyi eğlenceli hale getirir, işbirliği ve rekabeti teşvik eder ve kavramları somutlaştırır.

Head Start Yaklaşımı

Head Start programı, ABD'de erken çocukluk eğitimine erişimi artırmayı amaçlayan bir programdır. Bu yaklaşım, erken çocukluk eğitimine odaklanır, sağlık ve beslenme ihtiyaçlarını karşılar ve aile katılımını teşvik eder.

Gelişimsel Etkileşim Yaklaşımı

Okul öncesi eğitimde kullanılan eğitim yaklaşımları, çocukların gelişimini ve öğrenmelerini destekleyen önemli araçlardır. Montessori, Reggio Emilia, Waldorf, STEM, P4C, hibrit eğitim, masal terapisi, SCAMPER, eğitsel oyunlar, Head Start ve Bank Street gibi yaklaşımlar, çocukların farklı ihtiyaçlarına ve öğrenme stillerine hitap eder. Eğitimciler ve aileler, bu farklı yaklaşımları inceleyerek, çocukların en iyi eğitimi almasına yardımcı olabilirler. Okul öncesi eğitimde kullanılan bu çeşitli yaklaşımlar, çocukların gelecekteki başarılarına katkı sağlar.